طبقهبندی آزمونهای هوش
طبقهبندی آزمونهای هوشی از نظر روش اجرا این آزمونها برحسب اینکه در مورد یک فرد یا گروهی از افراد بهکار میروند به دو دسته فردی و گروهی تقسیم میشوند:
الف: آزمونهای فردی هوش: آزمون فردی هوش آزمونی است که توسط یک اجراکننده تعلیم دیده، هر بار درمورد یک آزمودنی اجرا میشود. آزمایش کننده واکنشهای آزمودنی را به سؤالهای شفاهی و تکالیف تعیین شده در آزمون ثبت میکند. آزمون استنفورد بینه، آزمون وکسلر و آزمون مکعبها از این قبیل است.
ب: آزمونهای گروهی هوش: به آزمونهایی گفته میشود که در هر جلسه آزمایش در مورد گروهی از آزمودنیها اجرامیشود. این آزمونها معمولأ به صورت دفترچه ارائه میشود و دستورالعملی دارد که به کمک آزمایش کننده توضیح داده میشود سپس پاسخ دهندگان به سؤالات دفترچه پاسخ میدهند.
طبقهبندی آزمونهای هوشی از نظر استفاده از کلام : آزمونهای هوشی را برحسب اینکه در اجرای آنها از کلمهها و جملهها استفاده شود و یا فقط تصویرها، عکسها و اشیاء مورد استفاده قرار گیرند به دو گروه کلامی و غیر کلامی تقسیم میشوند:
الف: آزمونهای کلامی هوش: آزمونهای کلامی هوش با توانایی آزمودنی در بکار بردن زبان گفتاری، شنیداری یا نوشتاری رابطه دارد، آزمون استنفورد بینه و آزمون واژگان مصور پیبادی از این قبیلاند.
ب: آزمونهای غیر کلامی هوش: آزمونهایی هست که در اجرای آنها نقش زبان به حداقل ممکن کاهش مییابد. مانند آزمونهای مکعبهای کهس، که در آن آزمودنی باید با استفاده از سطوح رنگی مکعبها، تصاویر هندسی خاصی را بسازد. آزمونهای غیر کلامی ممکن است از نوع آزمونهای عملی باشند.
طبقهبندی آزمونهای هوش ازنظر ویژگیهای بیرونی:ازنظرویژگیهای بیرونی این آزمونها به دوگروه تقسیم میشوند:
الف: آزمونهای مداد ـ کاغذی هوش: در این آزمونها آزمودنی باید پاسخهای خود را به سؤالهای آزمون با علامتی در پاسخنامه یا روی برگهای آزمون مشخص کند و یا به صورت کتبی بنویسد.
ب: آزمونهای عملی یا ابزاری هوش: آزمونهایی هست که آزمودنی باید اشیاء را دستکاری کرده قطعاتی را به هم وصل کند و مهارت خود را در انجام یک کار عملی نشان دهد. مثل آزمون الحاق قطعات، آزمون تنظیم تصاویر در هوش آزمای وکسلر و یا آزمون ویگلی،که در همه اینها آزمودنی باید عملی را انجام دهد(آناستازی، 1976 ؛گنجی، 1370 ).
طبقهبندی آزمونهای هوش از نظر گستردگی کاربرد : در طبقهبندی آزمونهای هوشی بر اساس گستردگی کاربرد باز هم دو نوع آزمون خواهیم داشت:
الف: آزمونهای هوشی وابسته به فرهنگ: به آزمونهایی گفته می شود که براساس مشخصات یک فرهنگ خاص ساخته شده وپاسخ دادن به سؤالهای آن مستلزم آشنایی آزمودنی با آن فرهنگ است مانند : آزمونهای کلامی .
ب:آزمونهای هوشی نابسته به فرهنگ: به آزمونهایی گفته می شود که پایخ دادن به سؤالات آنها مستلزم آشنایی با فرهنگ خاص نیست. فراخنای حافظه برای یادآوری اعدادیک رقمی پس از یکبارشنیدن آنها نمونه ای از آزمونهای مستقل از فرهنگ به شمار می رود. ولی باید گفت که این آزمونها اولاً از آنجا که آزمونها نمونه هایی از رفتار آزمودنی را نشان می دهد و رفتار آزمودنی نیز زیر نفوذ محیط فرهنگی خاص است که در آن پرورش یافته است، بی تردید تاثیرات فرهنگی در میزان و نوع عملکرد آزمودنی درآزمونها منعکس خواهد شد . پس بهتر است بجای برچسب فرهنگ نابسته به این آزمونها از اصطلاحاتی همچون «مشترک از لحاظ فر هنگی»،«عادلانه از لحاظ فرهنگی» و یا « بین فرهنگی » استفاده کرد ثانیاًً چون عملکرد هر فرد همیشه متاًثر از فرهنگی است که در آن رشد یافته، پس نمی توان یک آزمون بین فرهنگی رضایتبخش ساخت بهترین کاری که می توان انجام داد این است که به ریشه های فرهنگی آزمونهای هوشی استاندارد توجه کرد و نمرههای حاصل از آنها را با توجه به تجارب آموزشی آزمودنی با احتیاط تفسیر کرد (آناستازی، 1976 ؛گنجی، 1370 ).
منبع: وبلاگ ال دی شاهرود
شاید این موضوعات هم مورد پسند شما باشد ⇓