افرادی که حافظه کوتاه مدت خود را از دست می‌دهند، ممکن است همچنان بتوانند ساز بنوازند، نام آشنایان و حتی نام مدرسه‌‌شان را به خاطر داشته باشند، اما نمی‌توانند به یاد بیاورند پنج دقیقه پیش چه می‌کردند.
در برخی موارد آسیب مغز به‌کلی حافظه کوتاه مدت را از بین می‌برد. اغلب این افراد می‌گویند که در بازه‌ی خاصی از زمان «گیر افتاده‌اند»، زیرا به‌سختی می‌توانند خاطره‌ی جدیدی بسازند.
حافظه کوتاه مدت و حافظه بلندمدت
حافظه کوتاه مدت که حافظه‌ی اصلی یا فعال هم نامیده می‌شود، حافظه‌ای است که در مدت ۳۰ ثانیه تا چند روز تولید می‌شود. از آنجایی که حافظه کوتاه مدت باید در مدت زمان کمتری به خاطر آورده شود، توانایی مغز برای ذخیره‌ی این نوع حافظه محدودتر است.
حافظه کوتاه مدت و حافظه بلندمدت در نقاط متفاوتی از مغز ایجاد می‌شوند. حافظه کوتاه مدت در لوب پیشانی قشر مغز ایجاد می‌شود، درحالی‌که حافظه بلندمدت در هیپوکامپ ایجاد و برای ذخیره‌ی همیشگی، به قسمت‌هایی از مغز منتقل می‌شود که مربوط به زبان و ادراک هستند.
برای فعال نگه‌داشتن حافظه کوتاه مدت، فرایند یادگیری باید دائما تکرار شود و اگر اطلاعات فورا در مغز پردازش و تکرار نشوند، به‌سرعت از خاطر محو می‌شوند. اما در حافظه بلندمدت اطلاعات به‌صورت دائمی ثبت می‌شوند و توانایی فرد برای به‌خاطرآوردن آنها به سرنخ‌های مختلف بستگی دارد.
جالب است بدانید که حافظه کوتاه مدت و بلندمدت بسته به نوع اطلاعات، متفاوت عمل می‌کنند. برای نمونه، حافظه کوتاه مدت معمولا کیفیت‌های فیزیکی تجربه مانند آنچه می‌بینیم، انجام می‌دهیم، می‌چشیم، لمس می‌کنیم و می‌شنویم را ذخیره می‌کند. ذخیره‌ی اطلاعات در حافظه بلندمدت بر اساس کدهای معنایی صورت می‌گیرد. کدهای معنایی شیوه‌ی خاصی از کدگذاری هستند که در آن «معنای» یک کلمه، عبارت، تصویر، یا اتفاق کدگذاری می‌شود نه «صوت» یا «تصویر» آن.
حتما بخوانید: چند روش ساده برای تقویت حافظه کوتاه مدت
علائم و نشانه‌های ضعف حافظه کوتاه مدت
راحت‌ترین راه برای تشخیص ضعف در حافظه کوتاه مدت، «ناتوانی در به‌یادآوردن اتفاقات اخیر» است.
بااین‌حال اگر دچار علائم زیر شُدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
اشیائی را که به‌طور روزمره با آنها سروکار دارید، گم می‌کنید؛
حین صحبت کردن، یادآوری کلمات مناسب برای‌تان دشوار است؛
آنچه را که خوانده‌اید، به یاد نمی‌آورید؛
وارد اتاقی می‌شوید اما فراموش می‌کنید چه کار داشتید؛
اسم افراد را اشتباه می‌گویید.
فراموش کردن نام افراد برای خیلی‌ها پیش می‌آید، بنابراین اگر فقط یکی دوبار نام افراد را فراموش کردید، نیازی نیست به پزشک مراجعه کنید. اما اگر به‌طور مرتب اسامی را فراموش می‌کنید و نشانه‌های بالا را هم دارید، بهتر است این موضوع را جدی‌تر بررسی کنید.