پاکدلها: ریاضی شامل توانایی عملیات ریاضی و استدلال ریاضی است
الف – عملیات ریاضی عبارت است از توانایی کودک برای کار با مهارت‌های محاسباتی ساده.
ب- استدلال ریاضی (یا تفکر ریاضی) عبارت است از توانایی کودک به منظور انجام تفکر لازم برای کارهای ریاضی سطح بالا که شامل مفاهیمی نظیر الگویابی، توالی‌دهی، مرتب‌سازی، طبقه‌بندی و مقایسه می شود. چرا این توانایی برای موفقیت تحصیلی مهم است؟ استدلال ریاضی به کودک کمک می‌کند که تفکر انتقادی و مهارت‌های حل مسئله را تقویت کند. از لحظه‌ای که فرزندتان مدرسه را آغاز می‌کند عملیات ریاضی یکی از موضوعات مهم درسی وی خواهد بود.
?بازی‌ها و فعالیت‌ها
1- با هم آشپزی کنید. به کودک کمک کنید مواد غذایی لازم را پیمانه کند تا تفاوت‌های میان یک قاشق غداخوری و یک قاشق چای‌خوری یا یک فنجان کامل آرد را با نصف فنجان آرد متوجه شود. (2 سال به بالا)
2- بزرگ‌تر/کوچک‌تر. این بازی را زمانی انجام دهید که کودک اعداد را شناخته باشد. مثلا بگویید :”من دارم به یه عددی بین 1 و 10 فکر می‌کنم اگه گفتی چیه؟” همینطور که کودک حدسیات خود را می‌گوید با گفتن “بزرگ‌تر” یا “کوچک‌تر” او را به سمت عدد درست راهنمایی کنید. (3 سال به بالا)
3- تمرین الگویابی
الف ) می‌توانید خودتان شروع به ایجاد الگو کنید اما از کودک بخواهید با توجه به آنچه شما درست کرده‌اید، خودش الگو را ادامه دهد. “آبی، قرمز، زرد، آبی، قرمز، … بعدی چیه؟” (2.5 سال به بالا)
ب ) الگوی چینش کلوچه‌ها. با چند کلوچه یک طرح یا الگوی بخصوص درست کنید و بعد آن را به هم بزنید و از کودک بخواهید با کمک حافظه‌اش آن را دوباره بچیند. اگر موفق شد جایزه‌اش همان کلوچه‌های الگو خواهد بود. (3 سال به بالا)
ج )الگوی‌های بدن. الگوی حرکت بدن را به صورت عملی نشان دهید و ببینید آیا کودک می‌تواند حرکتی را که انجام دادید تقلید کند یا خیر. اگر توانست ببینید می‌تواند دو بار پیاپی حرکت را بدون اشتباه تقلید کند. برای مثال دست بزنید، دست بزنید، بپرید، بپرید و بچرخید. (3 سال به بالا)
4- تمرین دسته‌بندی
الف ) چیزهای قابل دسته‌بندی. یک کاسه را با تکه‌های رنگی کاغذ، مهره‌ها، دکمه‌ها، جواهرات بدلی، عروسک‌های انگشتی، لوبیا و هر چیز دیگری که به ذهن‌تان می‌رسد پر کنید و از کودک بخواهید اشیای درون کاسه را در آورده و آنها را بر اساس رنگ، اندازه، جنس یا شکل‌شان کنار هم گروه‌بندی کند. (2.5 سال به بالا)
ب ) جفت و جور کن. کفش‌ها را از جاکفشی بیرون بیاورید و آنها را پا به پا کنار هم قرار دهید و از کودک بخواهید لنگه‌های کفش‌ها را کنار هم بگذارد. (2.5 سال به بالا)
ج) کاغذهای رنگی. یک بسته کاغذرنگی تهیه کنید و از کودک بخواهید کاغذهای هم رنگ را کنار هم بگذارد. بعد بگویید در هر گروه از رنگ‌هایی که جدا کرده کاغذهای آن را به ترتیب اندازه‌شان ردیف کند. (3 سال به بالا).
د) دسته‌بندی اسباب‌بازی‌ها. از هر فرصتی برای دسته‌بندی اسباب‌بازی ها استفاده کنید. مثلا از فرزندتان بخواهید در پایان بازی ، وسایل بتمن و سایر شخصیت‌های کتاب‌های آن را در یک سبد بگذارد و وسایل سوپرمن و شخصیت‌های کتاب‌های آن را نیز در یک سبد دیگر. (2.5 سال به بالا)
5-تمرین مقایسه
الف) جدول رشد. یک جدول رشد در اتاق کودک بچسبانید و هر شش ماه قد او را در آن بنویسید. هر بار که قد او را اندازه می‌گیرید میزان رشد آن را با دفعات قبل مقایسه کنید. (1 سال به بالا)
ب) قیاس‌های کلامی. با کودک خود بازی شباهت‌های کلامی را انجام دهید. این بازی بر یکسان بودن و شباهت رابطه میان دو آیتم اول با رابطه میان دو آیتم دوم مبتنی است. اگر بتوانید رابطه میان دو آیتم اول را بفهمید به رابطه میان دو آیتم دوم نیز پی خواهید برد. شیوه کار سوالات ماتریسی دیداری نیز همینگونه است. (4 سال به بالا) چیزهایی که با هم متضاد هستند: “بزرگ برای کوچیک مثه بلند میمونه برای … (کوتاه).”
هم‌معناها: “بزرگ برای گُنده مشه ناراحت میمونه برای … (غمگین).”
طبقه‌بندی‌ها: “آبی واسه رنگ مثه موز میمونه واسه … (میوه).”
شی و ویژگی‌ها: “آسمان برای آبی مثل علف میمونه برای … (سبز).”
شی و موقعیت: “ماشین برای گاراژ مثل وان میمونه برای … (حمام).”
شی و کارکرد: “مداد برای نوشتن مثل بیل میمونه برای … (کندن).”
مسئله و راه‌حل: “سوزن برای پارگی لباس مثل غذا میمونه برای … (گرسنگی).”
6) تمرین طبقه بندی
که با هم ارتباط دارند نام ببرید تا کودک مقوله آنها را حدس بزند. برای مثال: “خودکار، مداد، دفتر …” “چیزهایی هستن که باهاشون می نویسیم!” “سگ، گربه، مرغ و …” “همه‌شون جزو حیوانات اهلی هستن!” (3 سال به بالا)
7- تمرین تناظر یک به یک
الف ) شمارش. کودک را ترغیب کنید اشیا را بشمارد. مثلا سه شی را روی میز بگذارید و از وی بپرسید چند شی روی میز است. از او بخواهید هر یک از آنها را لمس کند و در همین حین آن را با صدای بلند بشمارد. به او یاد دهید که آخرین عددی که می‌شمارد جواب سوال “چندتا شی روی میز هست؟” خواهد بود.
ب ) صفر. روی یک برگه کاغذ یک صفر بزرگ بکِشید و چند شی کوچک را درون آن قرار داده و از کودک بخواهید آنها را بشمارد. اشیا را از درون صفر بردارید و بپرسید “حالا چندتا شی توی صفر هست؟” وقتی کودک می‌گوید “هیچی” به او توضیح دهید که صفر همان عددی است که به معنای هیچی است. (3 سال به بالا)
ج ) بشمار و مقایسه کن. وقت عصرانه پنج کلوچه را به خط ردیف کنید و از کودک بخواهید با صدای بلند آنها را بشمارد. پنج حبه قند را نیز دقیقا روبروی هر یک از کلوچه‌ها ردیف کنید و از او بخواهید آنها را نیز با صدای بلند بشمارد. سپس از وی بپرسید آیا تعداد کلوچه‌ها با تعداد حبه‌های قند یکی است یا فرق دارد؟ دو تا از حبه‌قندها را بردارید و بپرسید آیا تعداد حبه‌قندها بیشتر است یا تعداد کلوچه‌ها؟
د ) پیام محرمانه. یک کاسه را با اشیا کوچک (مهره، سکه، لوبیا و…) پر کنید و آن را وسط اتاق بگذارید. یک عدد را روی تکه کاغذی نوشته و آن را تا کنید ، فرزندتان را صدا بزنید و در گوشش زمزمه کنید “می‌خوام یه رازی رو بهت بگم. هر وقت عدد محرمانه ی روی کاغذ رو دیدی، برو به تعداد اون عدد ، از توی کاسه واسه من چیزهای مختلف بیار.” هنگامی که کودک اشیا را می‌آورد آنها را یک به یک با صدای بلند بشمارید و ببینید طبق عددی که به او داده‌اید آنها را آورده یا خیر. (3 سال به بالا)ه) شمارش برای کشف شی پنهان. یک شی مورد علاقه کودک را در جایی از اتاق پنهان کرده و از او بخواهید با توجه به راهنمایی‌های شما آن را بیابد. او باید کارهایی را که شما می‌گویید انجام دهد. مثلا وقتی می‌گویید “3 قدم برو به چپ” باید هر یک از قدم‌هایش را با صدای بلند بشمارد. “دو قدم برو جلو، میز رو دور بزن، سه قدم برو به چپ، دو بار لِی‌لِی کن، زیر صندلی رو نگاه کن، چی می بینی؟” (3 سال به بالا)
و) دومینو. دومینوهایی با اندازه و رنگ‌های مختلف در بازار موجود است اما بهترین نوع برای کودکان، دومینوهای نقطه‌دار است که کودک باید آنها را به ترتیب تعداد نقطه‌هایی که دارند بچیند. بنابراین هربار تعداد نقطه‌های هر یک از آنها را باید بشمارد. (3 سال به بالا)
8- تمرین جمع و تفریق
الف ) جمع و تفریق‌های ذهنی. سوالات جمع و تفریق شفاهی، از کودک بپرسید. ابتدا با اعداد و جمع و تفریق‌های بسیار ساده آغاز کنید مثلا با استفاده از اعداد 1 تا 5 و اجازه دهید از انگشتانش برای حساب کردن بهره ببرد. مثال: “دو تا پسر، دو تا دختر، چندتا بچه میشن؟” از کودک بخواهید از هر دست خود دو انگشت را باز نگه دارد و بعد هر یک را بشمارد تا به جواب سوال برسد (4 سال به بالا)
ب )خلق داستان . پنج تا عروسک خرس، جلوی کودک بگذارید و یک داستان، مربوط به جمع و تفریق با حضور این خرس‌ها برای او تعریف کنید: “خب این پنج تا خرس کوچولو داشتن یه روز توی جنگل بازی می‌کردند که دو تا خرس کوچولوی دیگه هم اومدن باهاشون بازی کنن [دو تا عروسک خرس دیگر هم کنار عرسک‌های قبلی می‌گذارید.] “حالا چندتا خرس داشتن اونجا بازی می‌کردن؟” “هفت تا” “آفرین درسته، هفت تا خرس داستان ما بعد از بازی‌شون تصمیم گرفتن برن توی دریاچه آبتنی کنن. اما بین راه ، سه تاشون گفتن ما می‌ریم توی جنگل، غذا پیدا کنیم و به همین ترتیب ادامه دهید. (3.5 سال به بالا)
ج ) خریدار و فروشنده. تعدادی کنسرو، بسته نمک، شکلات و هر چیز دیگری که به نظرتان برای این بازی مناسب است را توی یک سینی بزرگ قرار دهید و تعدادی سکه مختلف در اختیار کودک بگذارید. البته از قبل ارزش هر سکه را به او آموزش دهید. سپس شما نقش فروشنده را بازی کنید و او نقش خریدار را. روی هر یک از کالاهای فروشگاه خود با کاغذهای چسبان، برچسب قیمت بزنید و کودک هر کدام را که انتخاب کرد، باید پول لازم برای خرید آن را پرداخت کند. سپس از او بخواهید یک کالای دیگر هم خریداری کند تا بدین ترتیب بتواند پولی که باید به شما بپردازد را با مبلغ قبلی جمع کند. ، وقتی شما نقش خریدار را بازی می‌کنید کالایی بخرید که او مجبور شود باقیمانده پول را به شما بپردازد تا تفریق را نیز تمرین کرده باشد. (4.5 سال به بالا)
منبع: کانال آموزش ودرمان اختلالات یادگیری
شاید این موضوعات هم مورد پسند شما باشد ⇓