سبد خرید0

هیچ محصولی در سبد خرید نیست.

مقدمه

بازی کودگان از بدو تولد آغاز می شود و در مراحل رشد بازی و زندگی کودک چنان در هم تنیده می شوند که تفکیک آن ها دشوار و حتی غیر ممکن است . زیرا فعالیت های طبیعی کودکان به هنگام بازی متجلی می شود . کودکان نیازها و احساسات خود را در بازی ها بروز می دهند . آن ها در جریان بازی هدف ها را جستجو می کنند , اطلاعات را کسب می کنند و برای فعالیت های اجتماعی مهارت کامل را به دست می آورند . بنابر این هر چه محیط غنی تر باشد و هر چه شناخت در مورد بازی کودکان بیش تر باشد بازی کودکان معنای کامل تری می یابد و اهمیت آن بارزتر می شود .

ضرورت و اهمیت بازی

بازی که اغلب با فعالیت بدنی همراه است با رشد و تربیت اندام بچه ها , مهارت های جنبشی مناسب و آمادگی بدنی آن ها ارتباط نزدیک دارد .

کودکان با فعالیت های جسمانی به مهارت های حرکتی می رسند . در نتیجه آن ها را قادر می سازد تا از نظر جسمانی اطمینان ایمنی و اتکاء به نفس پیدا کنند , از طرف دیگر بازی در سطوح مختلف رشد وظایف متعددی را به عهده می گیرد , به طور مثال کودکان نیاز به اجتماعی شدن دارند و بازی فرصت مناسبی به آن ها می دهد تا رفتارشان را با دیگران هماهنگ کنند و چیزی را که شاید با دیده ی آن متفاوت است بپذیرند .

شواهد  بسیاری دال بر وجود رابطه ی بین بازی و رشد شناختی نیز وجود دارد . افزایش مهارت در برنامه ریزی , توانایی حل مسئله , آفرینندگی , دست یافتن به دور اندیشی , رشد زبان , همه و همه در بازی کودکان متجلی می شود . زمان بازی زمان به دست آوردن دانش و تجربه است .

 

 

ارزش بازی

تردیدی نیست که بازی یکی از فعالیت های اساسی کودکان است و کودکان از طریق آن دنیای اطرافشان را می شناسند و آن را تجربه می کنند . کودکان در حین بازی می توانند به نتیجه ی رفتار خود پی ببرند و دیدگاه ها و احساساتشان را بیان کنند . کودکان در بازی فرصت می یابند از طریق خیال پردازی , آرزوهایشان را به واقعیت نزدیک کنند و در عین حال بر نگرانی ها و اضطراب خود فائق آیند و بالآخره کودکان در حین بازی می توانند به توانایی های جسمانی خود پی ببرند و در تقویت و ایجاد مهارت کوشش نمایند .

از این رو ارزش بازی در ابعاد گوناگون چون ارزش جسمانی , عاطفی , شناختی , اخلاقی و اجتماعی قابل توجه است .

ارزش اجتماعی بازی

کودکان از همان ابتدای تولد نسبت به محیط اطرافشان حساسیت نشان می دهند , در واقع محیط زندگی به مثابه ی اجتماع کوچکی است که کودک با قوانین گوناگون آن آشنا می شود و با افراد مختلف تماس پیدا می کند . به قول آدلر ـ بازی بیش از هر چیز یک تمرین اشتراکی است و کودک در طی این تمرین ها فرصت می یابد احساسات اجتماعی خود را ارضاء کند . مدرسه بازی , دزد و پلیس , دکتر بازی , آمادگی او را برای شناخت مشاغل اجتماعی بالا می برد . و حدود اختیارات آن ها را بارز می کند . بازی به کودک فرصت می دهد که تنها به خود نیندیشد و به اطرافیان نیز توجه کند و آن ها را به حساب آورد و از حالت خود محوری بیرون آید .

بنابراین کودکان به خصوص در بازی های گروهی با مفاهیمی چون توجه به مقررات , رعایت حقوق دیگران , سخت گیری , همدردی و همدلی آشنا می شوند . هر زمان که کودک چیزی در باره ی جهان و روابط آن کشف می کند به موازاتش چیزی در مورد خودش نیز در می یابد .

نمونه ای از بازی هایی که مفاهیم اجتماعی را بیان می کند .

فعالیت شماره (1)

نام بازی : انداختن توپ در سبد

وسیله بازی : یک عدد توپ و یک عدد سبد

محیط بازی : فضای باز و یا فضای بسته

تعداد بازیکنان : دو نفر یا بیشتر

هدف بازی : تقویت دست ها , تطابق چشم و دست , ایجاد تحرک و نشاط و رعایت نوبت و مقررات .

روش بازی : سبد را در جای مناسبی (در ارتفاع و یا روی زمین) قرار دهید و کودکان را به صف منظم کنید . در این مرحله باید مربی توپ را به سمت تک تک بچه ها پرتاب کند . کودک پس از گرفتن توپ باید آن را درون سبد بیاندازد . کودکانی که از عهده ی این کار بر نمی آیند دوباره به آخر صف باز می گردند تا مجدداً فرصت تکرار داشته باشند و کودکان دیگر از بازی خارج می شوند .

فعالیت شماره (2)

نام بازی : گرگ ناقلا 

وسیله بازی : ندارد

محیط بازی : فضای باز

تعداد بازیکنان : حد اقل 5 نفر

هدف بازی : تحرک و نشاط و آشنایی با مفهوم ارزش دادن به دیگران و اتحاد و دوستی .

روش بازی : کودکی را به عنوان گرگ انتخاب کنید و کودکان دیگر را در حکم گوسفندان نام گذاری نمایید . در گروه گوسفندان یکی از کودکان به عنوان سردسته انتخاب می شود که باید از افراد گروه در مقابل گرگ دفاع کند .

با شروع بازی , گرگ سعی در گرفتن گوسفندان دارد و سردسته با حمایت از آن ها مانع می شود . کودکی که از سوی گرگ گرفته می شود سعی می کند به گروه برگردد و چنان چه توانست دستش را در دست سردسته قرار دهد دوباره به گروه خود برمی گردد و گرگ از بازی خارج می شود سپس فرد دیگری نقش گرگ را به عهده می گیرد .

فعالیت شماره (3)

نام بازی : من چیستم ؟ 

وسیله بازی : اشیاء مختلفی چون توپ , شانه , مکعب چوبی , پر , سنگ و یک کیسه ی پارچه ای .

محیط بازی : فضای بسته

تعداد بازیکنان : حد اکثر 10 نفر

هدف بازی : نشاط و شادی , تمرکز , شناخت از طریق لمس و تطابق آن با مفاهیم ذهنی , تشخیص و زبان آموزی .

روش بازی : بچه ها به صورت دایره می نشینند , اشیاء را بدون آن که کودکان آن ها را ببینند درون کیسه گذاشته و ابتدا خود شما با لمس کردن یکی از اشیاء داخل کیسه قبل از بیرون آوردن آن از کیسه نامش را می گوئید و سپس از کیسه خارج می کنید و آن گاه کیسه را به کودک بغلی دستی می دهید و تک تک بچه ها نیز به همین طریق عمل می نمایند .

فعالیت شماره (4)

نام بازی : ماهی گیر و ماهی 

وسیله بازی : ندارد

محیط بازی : فضای باز

تعداد بازیکنان : با توجه به گروه های سنی حداقل 5 نفر

هدف بازی : تحرک و نشاط , دقت و سرعت , تعاوت و اشتراک و ارج نهادن به گروه و با هم بودن .

روش بازی : در این بازی یکی از کودکان ماهی گیر می شود و بقیه ماهی کوچک , ماهی های کوچک در فضای باز شروع به حرکت می کنند و ماهی گیر به دنبال گرفتن آن هاست . چنانچه ماهی گیر کودکی را که ماهی است بگیرد آن ها دو ماهی گیر می شوند که با گرفتن دست های هم تور بزرگتری برای ماهی های دیگر فراهم می کنند . سپس آن ها به دنبال سایر ماهی ها می دوند و به همین ترتیب با گرفتن ماهی بیشتر , تور ماهی گیری بزرگتر و ماهی ها آسانتر گرفته می شوند .

اسباب بازی ها بر اساس موقعیت هایی که برای یادگیری می باشند به دو دسته تقسیم می شوند .

1)       سازمان یافته :

به اسباب بازی هایی گفته می شود که شکل مشخص و از پیش تعیین شده اند .

2)     سازمان نیافته :

دامنه ی این اسباب بازی ها محدود است و به منظور ایجاد موقعیت یادگیری خاص برای کودکان به کار می رود .

اسباب بازی های سازمان یافته به 6 دسته تقسیم می شوند که عبارتند از :

1)     اسباب بازی های ویژه خردسالان

2)    اسباب بازی هایی که توجه کودک را به خود جلب می کند این نوع اسباب بازی ها حواس و قوای ذهنی را متمرکز می کند .

   مانند : اسباب بازی هایی که تولید صدا می کنند (جغجغه)

3)    اسباب بازی هایی که برای ایجاد تحرک در کودک هستند که این اسباب بازیها موجب می شوند عضلات تقویت شوند , انرژی مصرف شود , ایجاد تعادل در کودک می کند , اعتماد به نفس کودک را پرورش می دهد مانند : نردبان , طناب , سرسره , الاکلنگ , فرقون , دوچرخه , سه چرخه , ماشین نخی , لی لی کردن.

اسباب بازی هایی که جهت تقویت قوه تمیز و تشخیص هستند شامل :

1)      اشکال هندسی را می شناسند .

2)      با مفاهیم , اندازه و حجم آشنا می شوند .

3)     اثبات و رنگ ها را می شناسند .

اسباب بازی هایی که جهت تقویت مهارت و هماهنگی چشم و انگشتان (نخ و مهره)

اسباب بازی های پیچ کردنی (نخ و تار و پود) تخت هایی که سوراخ دارند , سوار کردن و با هم چفت کردن , آدمک , مهره ها .

اسباب بازی هایی که باعث تقویت قدرت تکلم و بیان کودک می شود مثل :

ساز دهنی , سوت زدن , بادکنک , زو زو بازی , نی زدن , دمینو , لوتو , پازل , کارت های قصه .

نقش اطرافیان در بازی های کودکان

اطرافیان به طور مستقیم و غیر مستقیم می توانند در بازی کودکان شرکت کنند .

در روش مستقیم : آن گاهی به عنوان هم بازی می توانند وارد بازی کودک شوند مثلاً وانمود می کنند که مریض هستند و تقاضای درمان دارند در دخالت مستقیم هرگز نباید بزرگ تر ها اداره ی بازی را به عهده بگیرند و روند بازی را در اختیار کودک بگذارند .

در روش غیر مستقیم : والدین به عنوان هم بازی کودک را راهنمایی می کنند و در این روش بزرگترها بازی را معرفی می کنند مثلاً در دکتر بازی بزرگترها از کودک سؤال می کنند : دکتر چگونه مریض خود را معاینه می کند ؟ این گونه سؤالات می تواند به کودک کمک کند تا اطلاعاتی را کسب و یا با نقش و فعالیت های گوناگون آشنا شوند .

 

 

نقش و اهمیت بازی دوران پیش از دبستان

مترجم : جواد آزمون , ماندانا گرگانی

انتشارات ـ مدرسه

استاد : مولائی

دوره : 103

محقق : کبری جعفری خلفلو

دوره مؤسسین مهد

اهمیت بازی در دوره پیش از دبستان

بازی و اسباب بازی برای کودکان بسیار مهم می باشد. به طوری که آنها بیشترین ساعات بیداری خود را به بازی و فعالیت می پردازند. کودکان زمان بازی را بسیار دوست داشته و این زمان را بر هر چیز دیگری مقدم می دارند. انتخاب اسباب بازی مناسب برای کودکان در هر سنی بسیار حائز اهمیت است. به طوری که بهترین و مناسب ترین اسباب بازی برای کودکان به ویژه در سنین پیش دبستانی، اسباب بازی های آموزشی است. چرا که این گروه از اسباب بازی ها موجب پرورش تفکر، تخیل، سرگرمی، لذت و مهمتر از همه یادگیری در کودک می گردد و او را با مفاهیم و دنیای پیرامون آشنا می سازد. علاوه بر اینها، اسباب بازی باید از ایمنی و کیفیت لازم برخوردار باشد. به اعتقاد انجمن جهانی تعلیم و تربیت دوران کودکی ( ACEI )[1]، اگر اسباب بازی های کودکان به دقت انتخاب شوند، موجب ارتقای کیفیت بازی و رشد کودک می گردند. اسباب بازی های آموزشی، نقش بسزایی در رشد کودکان پیش دبستانی ایفا می نمایند. آنها موجب بالا رفتن هوش، مهارتهای اجتماعی و همچنین رفتارهای احساسی کودکان می گردند. اینگونه اسباب بازی ها طراحی شده اند تا دید وسیع تری در گروه های سنی مختلف ایجاد نمایند.

هدف از اسباب بازی های آموزشی:

به طور کلی اسباب بازی های آموزشی دو هدف عمده دارند: یکی سرگرمی و دیگری توسعه مهارتهای کودکان. اولین هدف کاملا روشن است. کودکان دوست دارند که بازی کنند. بنابراین تمام اسباب بازیها به انضمام اسباب بازیهای آموزشی، برای کودکان جنبه سرگرمی دارند مگر اینکه کودک، خود تمایلی به بازی کردن نداشته باشد. دومین هدف اسباب بازی های آموزشی توسعه مهارتهای کودکان می باشد. اما این هدف برای همگان کاملا واضح و روشن نیست. بیشتر والدین فکر می کنند که تنها هدف اسباب بازی ها تفریح و سرگرمی است. آنها نمی دانند که اسباب بازی های آموزشی برای کمک به آموزش بهتر کودکان طراحی شده اند. به همین دلیل است که در انتخاب اسباب بازی، بیشتر اسباب بازی هایی که جنبه لوکس و فانتزی دارند را برای کودکانشان خریداری می نمایند.

اسباب بازی های مناسب برای کودکان پیش دبستانی

اسباب بازی های علمی و طبیعی:

اسباب بازی های علمی برای این گروه سنی، دنیایی از علم هستند. اینگونه اسباب بازی ها این شانس را به کودک می دهند که دنیای اطراف را کشف کرده و دامنه دانستنی های خود را افزایش دهند. اما متاسفانه والدین هنگام انتخاب اسباب بازی، کمتر به دنبال خرید اینگونه اسباب بازی ها هستند.

پازل ها و بازی های حل مسئله:

امروزه پازلها و بازیهای حل مسئله در اشکال و ابعاد مختلف به وفور در بازار یافت می شوند. کیفیت و طراحی آنها نیز روز به روز بهتر و متنوع تر می شود. پازلها با توجه به ماهیتی که دارند قدرت تمرکز، تفکر خلاق و منطقی را در کودکان افزایش داده و کودکان را وادار به تفکر می کنند. کودک با تمرکز بر روی پازل به راحتی قطعه ها را جابجا کرده و آنرا حل می کند. به طوری که در بعضی مواقع موجب حیرت والدین خود می شود. پازلها و بازیهای حل مسئله بهترین نوع اسباب بازی های آموزشی برای کودکان سنین پیش دبستانی هستند. زیرا آنها چند بعدی و قابل لمس هستند، مدلهای مختلف برای سنین مختلف وجود دارد و کودک می تواند به تنهایی و یا با دوستان خود به بازی بپردازد.

لگو:

لگوها قطعاتی هستند که کودکان از طریق متصل کردن آنها به یکدیگر، اشکال مختلفی را می سازند. این بازی بسیار مورد توجه و علاقه کودکان می باشد. لگوها به تفکر، ابتکار و خلاقیت کودک کمک بسیاری می نمایند.

تخته سیاه یا وایت برد:

تخته سیاه یا وایت برد یکی از انعطاف پذیرترین اسباب بازی های گروه سنی پیش دبستانی است که برای رشد خلاقیت کودکان بسیار مفید هستند. کودک از طریق تخته سیاه یا وایت برد، نوشتن و نقاشی کردن را تجربه کرده و نقش افراد مختلف به ویژه معلم را بازی می کند.

ابزار و آلات موسیقی:

موسیقی نقش بسزایی در رشد فکری و شخصیتی کودک دارد. اگر کودک شما کوچکترین توجهی به موسیقی نشان می دهد، وقت آن است که او را با یک ابزار واقعی موسیقی آشنا کنید. والدین می توانند با در اختیار گذاشتن آلات گوناگون موسیقی همچون پیانو، گیتار و … در سایز کوچک، دید کودک را در موسیقی گسترش داده و این فرصت را به کودک بدهند که نه تنها عشق و علاقه خود را به موسیقی افزایش دهد بلکه مهارتهای هنری خود را نیز به معرض نمایش گذاشته و خود را کشف نماید.

دوچرخه:

داشتن دوچرخه به عنوان اسباب بازی، برای یک کودک پیش دبستانی نهایت آرزوست. والدین باید هنگام خرید دوچرخه دقت کرده و سایزی که مناسب با قد و جثه کودک است را خریداری نمایند و از سلامت و استاندارد بودن دوچرخه اطمینان حاصل نمایند.

منابع

1.Childrens Toys 5-8 Years. [Online at]:

www.niksalehi.com