پاکدلها: یکی از مهمترین مهارتهای یادگیری، درک مطلب می باشد. هر چه ادراک و دریافت بهتر باشد، یادگیری و یادآوری مطالب نیز آسان تر می شود.در حقیقت کیفیت ودرجه یادآوری مطلبی به کیفیت یادسپاری آن بستگی دارد.افق های یادگیری خود را تعیین نمایید. برای درک بهتر باید هدف و انگیزه داشت.البته هر یادگیری باید مبتنی بر تجربه باشد. به خاطر داشته باشید که مطالعه بدون هدف و پیش زمینه همچون گردابی است که فرد را در خود گرفتار می کند.
هدف مطالعه : هدف مطالعه ارتباط دادن مطالب جدید با مطالبی است که از قبل می دانید یعنی تجربه شده، اگر راجع به موضوع پیش زمینه ای نداشته باشید و بخواهید آن را در ذهن خود جای دهید، مثل این است که بخواهید آب را در دستان خود نگه دارید. می بینید که این کار غیر ممکن است و به زودی مطالب از ذهن شما خارج می شود.به عنوان مثال سعی کنید این اعداد را بخوانید و بخاطر بسپارید: خواندن و حفظ کردنش سخت است نه؟ 4 2 3 6 1 5 7? این یکی آسان تر است، بخاطر اینکه کوتاهتر شده است. 4 2 3 6 – 1 5 7? و این یکی از همه آسان تر است، چون به ترتیب اعداد نوشته شده و به خاطر پیش زمینه ای که دارید به راحتی آن را حفظ می کنید. 7 6 5 4 – 3 2 1? اگر ورزش را دوست داشته باشید، چون پیش زمینه ای برای خواندن، فهمیدن و به خاطر سپردن مطالب ورزشی در ذهن خود دارید، خواندن مطالب ورزشی برای شما بسیار آسان تر می شود. تقویت مهارت مطالعه و درک مطلب برای درک مطلب نیاز به انگیزه، تمرکز، پیش زمینه و روش مطالعه صحیح دارید.
در اینجا توصیه‌هایی برای تقویت این مهارت ذکر می کنم:
1- اطلاعات عمومی خود را افزایش دهید.با خواندن فقط کتاب مصور شروع کنید،سپس کتاب نوشتاری، روزنامه و مجله اطلاعات عمومی خود را گسترش دهید و به رویدادهای اطراف خود علاقه نشان دهید.هربار که مطلبی را خوانید حتما در برابر هر واژه و کلمه بگویید مثلا؛ مادر یعنی چی؟ دانش یعنی چی؟
2- با ساختار پاراگراف آشنا شوید.معمولا هر پاراگراف با مقدمه ای شروع شده و با نتیجه ای پایان می یابد. اغلب اولین جمله به توصیف کلی مطالب می پردازد و زمینه را برای توضیح بیشتر فراهم می کند. پس به جملات اول هر پاراگراف بیشتر توجه کنید تا بتوانید موضوع بحث را بهتر تشخیص دهید. همچنین به دنبال نشانه‌ها، کلمات و عباراتی باشید که نشان دهنده تغییر موضوع مورد بحث می باشند.
3- حدس بزنید و پیش بینی کنید.یک خواننده باهوش و زرنگ همیشه سعی می کند تا نظرات نویسنده، سؤالها و موضوعهای بعدی را حدس بزند. این کار باعث کنجکاوی و افزایش دقت خواننده می شود.
4- به شیوه تنظیم مطالب توجه کنید.آیا مطالب بر اساس ترتیب زمانی نوشته شده اند و یا بر اساس درجه اهمیت؟ ترتیب مطالب بر اساس کاربرد آنهاست و یا بر اساس دشواری آنها؟ این کار به تنظیم مطالب در ذهن کمک می کند.
5- در خود انگیزه و علاقه ایجاد کنید.انگیزه فقط با تغییر نگرش شروع می شود.پیش از آنکه مطلبی درس داده شود، نگاهی گذرا به آن بیاندازید. سؤالاتی در مورد آن از خود بپرسید و بامعلم و هم کلاسی‌ها در مورد آن صحبت کنید. هر چه انگیزه و علاقه شما بیشتر باشد، درک شما نیز بهتر خواهد شد.
6- به نکاتی که به فهم مطلب کمک می کند توجه کنید.به عکس‌ها، نمودارها، جدول‌ها و سرفصل‌ها توجه کنید. اولین و آخرین پاراگراف هر بخش را بخوانید. 7- مطالب را خلاصه نویسی و دوره کنید.یک بار خواندن کتاب هیچ گاه کافی نیست. برای فهم عمیق تر باید زیر مطالب مهم را خط بکشید، خلاصه کنید و دوره نمایید.روی فلش کارت بنویسید.
8- از تکنیکی منظم و منسجم استفاده کنید.هنگام مطالعه از یک روش منظم استفاده کنید تا به آن روش مسلط شوید. یکی از بهترین روشها، شامل مراحل پیش خوانی، پرسش، خواندن، بازگویی و تعریف و دوره مطالب می باشد.
9- با تمرکز و توجه کامل مطالعه کنید.یک خواننده خوب همیشه با تمرکز و توجه کامل مطالعه می کند و هیچ مطلبی را نخوانده باقی نمی گذارد. پس تا موضوعی را کاملا نفهمیده‌اید، به سراغ موضوع بعدی نروید.
10-مطالب رابه دروس دیگر تعمیم دهید در حقیقت مبحث مرتبط را باهم بخوانید.موقع خواندن هر مبحث را در مکانی خاص و مشخص به حافظه بسپارید.وقتی آن مکان خاص را جلو چشمان خود تجسم کنید خود بخود مطالب یاد آوری مطلوبی خواهد داشت.
11-فلش کارت ها را کلید واژه فقط روی آن بنویسید و درباره مطالب حرف بزنید و صدای خود را ضبط کنید توی موبایل وسپس گوش کنید.
12-سوالات تشریحی را به سوالات چهار گزینه ای تبدیل کنید و سوالات چهار گزینه ای را به سوالات تشریحی بگذارید ذهنتان شناور باشد تا مطالب عمیق تر یادگرفته شود.
13-فقط و فقط به کتاب خود اعتماد کنید هرگز از کتب کمک درسی ویا کتب تست و…استفاده نکنید.سعی کنید خود طراح متن و سوال باشید نه از سوالات دیگران استفاده کنید در این صورت ذهنتان خلاق نخواهد شد و فقط مطالب را حفظ خواهید کرد مثل طوطی.
نویسنده : رحیمی، محمد، مشاور و درمانگر اختلالات ویژه یادگیری
