سبد خرید0

هیچ محصولی در سبد خرید نیست.

0

0

 از مهارت های مطالعه و یادگیری خلاصه نویسی مطالب درسی است. شاید بارها تجربه کرده باشید که وقتی کسی برای تعریف موضوعی آن را بسیار کش می دهد و شنونده به او می گوید: « آقاجان، این قدر کش نده، لُبّ مطلب را بگو » یا « برو سر اصل مطلب » و یا« خلاصه کن » این جملات بیانگر اهمیت خلاصه نویسی از مطالب کتاب و جزوات درسی است. به طور کلی موضوع اصلی در هر صفحه معمولاً چند کلمه و یا چند جمله است نه تمام نوشته های آن صفحه. به عبارت دیگر نویسندگان هرکدام براساس سلیقه ی شخصی نکات مهم را می پرورانند و آب و تاب می دهند.
از سوی دیگر شواهد نشان داده است که یادآوری مطالب پس از یک مدت طولانی، بدون خلاصه کردن، میسر نیست لذا خلاصه یک مرور از مطالبی است که خوانده اید. درواقع بیان مجدّدی است از نکات اصلی به زبان خود شما. یک خلاصه نه تنها باید شامل نکات اصلی باشد بلکه باید بیان کننده ی روابط میان نکات اصلی نیز باشد. خلاصه ها به سه منظور نوشته می شوند:
خلاصه ها بیان کننده ی درک و فهم شما از مطالب هستند.
خلاصه ها کار مرور کردن را آسان می سازند.
خلاصه ها نگه داری مطالب را در حافظه تقویت می کنند.

منابع خلاصه نویسی

اگرچه خلاصه نویسی کاری وقت گیر و مشکل است ولی موجب افزایش یادگیری و کاهش فراموشی می شود. از طرفی دانش آموزان منابع مطالعاتی متعددی را دارند که می بایست به همه ی آن ها توجه کرده و به دقت آن ها را مطالعه نمایند. این منابع عبارتند از:
کتاب درسی
جزوه ی معلم در کلاس
کتاب های کمک آموزشی
غالباً دیده شده است که حدود 60-70 درصد مطالب این منابع با یکدیگر مشترک هستند دانش آموزان می توانند به کمک خلاصه نویسی این منابع را به یک جزوه تبدیل کنند.
هم چنین اگر دانش آموزی بتواند خلاصه ی خوبی را از مطالب درسی تهیه کند قادر خواهد بود مطالب خلاصه نویسی را چندین بار مرور کند و به طور چشم گیری در وقت صرفه جویی نماید.

ویژگی های یک خلاصه ی خوب

1- در خلاصه نویسی باید سعی کنید فعل ها را حذف کنید چون یکی از عوامل حواس پرتی در حین مطالعه وجود فعل و کامل بودن متنی است که می خوانیم. در مثال های زیر فعل دو جمله حذف شده است.
مثال 1: یک دانش آموز قوی باید با قوانین صحیح مطالعه آشنا باشد
قوانین صحیح مطالعه
مثال 2: در دگردیسی پروانه سه مرحله ی مشخص مشاهده می شود
سه مرحله دگردیسی پروانه
2- متن خلاصه باید چکیده ای از متن اصلی باشد مثلاً اگر 40 صفحه متن اصلی را تبدیل به یک خلاصه ی 10 صفحه ای نموده اید قابل قبول است.
3- خلاصه باید جامع و مانع باشد یعنی همه ی نکات مهم را در برداشته باشد و در ضمن مطالب زاید و اضافی نوشته نشده باشد.
در خلاصه نویسی از رنگ های مختلف استفاده کنید و بهتر است که لایه های اول با رنگ های گرم( قرمز و سبز ) و توضیحات آن با رنگ های سرد( مشکی و آبی ) باشد. ولی اگر چشم های تان به رنگ قرمز حساسیت دارد می توانید از رنگ های دیگر استفاده کنید.
5- از علایم اختصاری استفاده کنید مثلاً از مهارت خلاصه نویسی برای درس خواند به جای افزایش و کاهش، pr به جای پروتئین a.a به جای اسید آمینه و… شما می توانید در این زمینه از خلاقیت خود استفاده کرده و از علایم ابداعی نیز بهره بگیرید.
6- خلاصه نویسی براساس نمودار شعاعی یا درخت حافظه یا طرح شبکه ای مغز باشد. مثلاً همین متن ویژگی های خلاصه نویسی را می توان به صورت زیر خلاصه نویسی کرد:

مهارت خلاصه نویسی برای درس خواند

وقتی خلاصه نویسی درس تمام شد، مطالب خلاصه شده را یک بار دوره کرده و در ذهن خود مرور کنید.
تکنیک درخت حافظه یکی از شیوه هایی است که برای یادداشت برداری و خلاصه نویسی جهت یادگیری بعضی مطالب می توان از آن بهره گرفت. یعنی بعد از مطالعه ی دقیق مطالب طرح آن را مانند درخت ترسیم نمایید. به شکل زیر توجه کنید:

نمونه ای از خلاصه کردن و ذکر رئوس مطالب برای یادگیری بهتر یا صرف وقت کم تر
مهارت خلاصه نویسی برای درس خواند

در خلاصه علاوه بر تکنیک درخت حافظه می توانید از ترسیم جداول و اشکال مختلف استفاده کنید چرا که استفاده از این شیوه ها، دقت شما را بیشتر می کند، و در یک لحظه با دیدن هرکدام از موارد فوق، چکیده ی سازمان دهی شده ای از چندین صفحه مطلب را پیش روی شما قرار می دهد.
7- در خلاصه نویسی می توانید از کلمات و جملات یادیار کمک بگیرید. این کلمات یا جملات به سلیقه و خلاقیت شما بستگی دارد. مثلاً با کنار هم قرار دادن حرف اول آن ها یک کلمه بسازید به این مثال توجه کنید:
کتاب های نظامی عبارتند از مخزن الاسرار، لیلی و مجنون، خسرو و شیرین، هفت پیکر و اسکندرنامه —> ملخ ها.
8- در خلاصه نویسی می توانید از اعداد ( 1-2-3 ) برای قسمت های اصلی و از حروف الفبا ( الف- ب-ج و… ) برای قسمت های فرعی استفاده کنید.
9- بهتر است از ورق کلاسور برای خلاصه نویسی استفاده کنید تا در صورت لزوم مطلبی را به آن اضافه کنید و یا چیزی از آن حذف نمایید.
10- سعی کنید به خلاصه های خود اطمینان کنید چرا که این خلاصه ها را بارها مرور می کنید.
11- خلاصه ها را همیشه با عبارات و انشای خود بنویسید. اگر نمی توانید چیزی را که خوانده اید به زبان خود بیان کنید به احتمال قوی مطالب را خوب نفهمیده اید و احتمالاً نخواهید توانست آن مطالب را به طور وضوح به یاد آورید.

خلاصه برداری پیشرفته

در این نوع خلاصه نویسی به جای این که از بالا به پایین شروع به نوشتن و مرتب کردن عبارت و جملات کلیدی نماییم، می توانیم مطابق شکل زیر از وسط ( موضوع اصلی ) شروع کنیم و یکی یکی شاخه ها را طبق پیوند اجزای آن و شکل کلی موضوع اصلی مطرح کنیم.

نمونه ای از یک روش خلاصه برداری از متن درس به روش پیشرفته
مهارت خلاصه نویسی برای درس خواند

مزایای مهم این نوع خلاصه نویسی عبارت است از:
مرکز یا موضوع اصلی روشن تر در جلو چشم قرار دارد.
موضوعات مهم تر به مرکز نزدیک تر و جزییات از مرکز دورترند.
این طرح امکان هرگونه افزایش مطالب جدید را دارد بدون اینکه احتیاج به تعویض و یا پاکنویس باشد.
یادآوری مطالب با استفاده از این روش سریع تر و مؤثرتر است.
کشیدن این طرح ها در عین درس خواندن و مطالعه کردن می تواند توأم با تفریح و آرامش باشد. چه بسا که ساعت ها به خواندن و خلاصه کردن به این شکل ادامه دهید بدون این که خسته شده و یا گذر زمان را احساس کنید.
می توان تقسیمات اصلی را با سه خط یا با یک رنگ، زیر تقسیم های آن ها را با دو خط و یا رنگ دیگر و یا استفاده از نقطه چین و یا خطوط موج دار و… به همین ترتیب با خطوط و رنگ های مختلف بازی کنید تا در ذهن شما نقش ببندد.

مهارت خلاصه نویسی برای درس خواند

منبع :کیانی، اردشیر؛ (1389)، مهارت های تحصیلی، تهران، ورای دانش، چاپ پنجم.

پیشنهاد مدیر سایت ⇓

مشاهده و دانلود فایل های تخصصی شناخت + درمان انواع اختلالات یادگیری وبیش فعالی (روی متن کلیک کنید)
مشاهده و دانلود مقالات رایگان مرتبط با اختلالات یادگیری وبیش فعالی (روی متن کلیک کنید)
مشاهده و دانلود نرم افزارهای رایگان مرتبط با اختلالات یادگیری وبیش فعالی (روی متن کلیک کنید)
مشاهده و دانلود کتاب های رایگان مرتبط با اختلالات یادگیری وبیش فعالی (روی متن کلیک کنید)
مشاهده و دانلود پرسشنامه و تست های رایگان مرتبط با اختلالات یادگیری و بیش فعالی(روی متن کلیک کنید)
مشاهده و دانلود فایلهای pdf رایگان مرتبط با اختلالات یادگیری وبیش فعالی (روی متن کلیک کنید)
مشاهده و دانلود فیلم و کلیپ های رایگان مرتبط با اختلالات یادگیری وبیش فعالی (روی متن کلیک کنید)
مشاهده 1500 مطلب علمی و آموزشی مرتبط با اختلالات یادگیری و بیش فعالی (روی متن کلیک کنید)
مشاهده و دانلود کاربرگ های رایگان مرتبط با اختلالات یادگیری و بیش فعالی (روی متن کلیک کنید)