اختلالاتی که در اختلال یادگیری تاثیر گذار هستند
♦️ادراک شنیداری یکی از راه های مهم یادگیری کودکان است و بسیاری از کودکانی که در خواندن ضعیف هستند در زمینه شنیداری ، زبانی و آواشناسی مشکلاتی دارند. بسیاری از کودکان در شنیدن یا تیزی شنوایی خود اشکال ندارند بلکه در تشخیص و تعبیر و تفسیر آنچه می شنوند با مشکل برخورد می کنند.
اختلال در ادراک شنیداری ممکن است حوزه های گوناگونی را شامل شود :
?الف)آوا شناسی : آوا شناسی یعنی آگاهی از این که زبان را به اجزای گوناگونی مانند کلمات ، بخش ها و آواها تقسیم می شود ، یکی از پیش نیازهای یادگیری خواندن است . افراد با نارسایی در خواندن در مقایسه با افراد دیگر ، حتی در بزرگسالی ، نمی توانند به همان شیوه توجه خود را به نشانه های آواشناسی جهت دهی نمایند.
کودکانی که در این زمینه مشکل دارند نمی دانند چگونه اجزای زبان با همدیگر ترکیب می شوند و صداهای منفرد یک کلمه و کلمات هم وزن را تشخیص نمی دهند.
?ب) تمیز شنیداری : این مهارت ، یعنی تشخیص بین کلماتی که متفاوت هستند ، نیز یکی از مهارت های ضروری برای یادگیری خواندن است و کودکانی که در آن اشکال داشته باشند در زمینه خواندن با مشکلاتی روبرو خواهند شد.
?ج)حافظه شنیداری : توانایی ذخیره کردن و دوباره به یاد آوردن آن چه فرد قبلا یاد گرفته است و همچنین به یاد آوردن صداهای حروف و ترکیب این صداها برای ساختن کلمات یکی از مهارت هایی است که در یادگیری خواندن کودکان ، اهمیت قابل ملاحظه ای دارد.
?د)ترتیب شنیداری : ترتیب شنیداری شامل تشخیص و به یاد آوردن پشت سر هم بودن حروف یک کلمه ، ترتیب حروف الفبا ، شمارش ، ترتیب فصول یا ماه های یک سال و مانند آن است که به نوبه خود در یادگیری تأثیر دارد.
?هـ)ترکیب شنیداری : این مهارت شامل ترکیب کردن و به صورت یک مجموعه در آوردن عناصر منفرد در قالب یک کلمه معین است. ار کودکی این مهارترا نداشته باشد ، حتی اگر حروف و صداها را به خوبی بشناسد ، قادر به خواندن نخواهد بود . این اشکال معمولا در مواقعی که تأکید بیش از اندازه ای بر روی صداهای گفتار می شود و حروف به تنهایی و خارج از کل کلمه آموزش داده می شود ، بوجود می آید.
♦️ادراک دیداری نقش بسیار مهمی در یادگیری مهارت های درسی و مخصوصا خواندن دارد. کودکان با نارسایی های ویژه در یادگیری ممکن است در حوزه های زیر با مشکلاتی برخورد نمایند :
?الف)تمیز دیداری : این توانایی شامل فرق گذاشتن بین شیء از اشیای دیگر بر اساس رنگ ، شکل ، الگو ، اندازه ، وضعیت و مانند آن است و اگر در این زمینه مشکلی وجود داشته باشد ، تمیز بین حروف گوناگون را که برای یادگیری خواندن ضروری است ، مشکل خواهد کرد.
?ب)تمیز شکل و زمینه : تمیز شکل و زمینه شامل توانایی فرق گذاشتن یک چیز از زمینه محیطی آن است و کودکی که در این مورد مشکل داشته باشد ، ممکن است حواسش با محرک هایی که مهم نیستند ، پرت شود.
?ج)تکمیل دیداری : این توانایی شامل شناخت چیزها در موقعی که کل آن ارائه نشود ، است و کودکی که در این زمینه مشکل دارد قادر به خواندن کلماتی که فقط بخشی از آن ارائه می شود ، نیست.
?د)درک روابط فضایی: این مهارت از ضروریت هایی است که کودک را قادر به درک روابط اشیا با همدیگر و با محیط آن ها می کند و اختلال در این زمینه می تواند حوزه خواندن و ریاضیات را با مشکل روبرو نماید.
?هـ) تشخیص شکل : این مهارت شامل شناخت ماهیت اشیا از طریق بینایی است و شناخت اشیا ، طرح های هندسی ، حروف ، کلمات و اعداد که در یادگیری خواندن و ریاضیات مؤثر است ، از طریق این توانایی حاصل می شود.
?و)ادراک دیداری : معمولا کودکان در سنین پیش از دبستان نوعی تعمیم ادراکی دارند مبنی براین که ماهیت اشیا علی رغم وضعیت فضایی متفاوت آن ها عوض نمی شود. مثلا یک صندلی گرچه ممکن است رو به چپ یا راست ، جلو یا عقب ، سر بالا یا سر پایین و حتی با یک پایه شکسته باشد اما ماهیت صندلی بودن آن عوض نمی شود.
اگر این چنین تعمیمی به حروف الفبا نیز نسبت داده شود ، ممکن است کودک را در تشخیص حروفی مانند ج و خ ، اعداد 2و 6 . 6 و9 و کلمات راز ، زار و مانند آن با مشکل موجه نماید.
?ز)ادراک کل و جزء: بعضی از کودکان صرفا به کل یک موضوع توجه دارند و در نتیجه از درک جزئیات لازم آن غافل می مانند ، در حالی که بعضی دیگر فقط به جزئیات توجه دارند و از کل آن باز می مانند . باید توجه داشت که هر دو گروه این کودکان ممکن است در زمینه خواندن با مشکلاتی برخورد نمایند زیرا یادگیری مؤثر بستگی به ادراک هر دوی این جنبه ها ، بسته به این که چه موقعیتی است ، دارد یعنی در یک موقعیت کودک باید به کل توجه داشته باشد و در حالی که در موقعیت دیگر توجه به جزئیات ضروری نیست.