اختلال در خواندن یا نارساخوانی
معمولا کودکان در نخستین تجربه سوادآموزی خود، آموختن را با استفاده مستقیم از کتاب‌ها آغاز می‌کنند.
بسیاری از آنها قادرند تکالیف اولیه خواندن را آنقدر خوب انجام دهند که بدون آموزش یا با اندکی آموزش، به کتاب‌ها دست یابند و اطلاعات اولیه را به دست آورند و سرعت خواندن و سپس نوشتن خود را افزایش دهند.
در حالی که دانش‌آموزان نارساخوان این توانایی را ندارند. اختلال خواندن نسبت به اختلالات دیکته و ریاضیات شایع‌تر است و حدود 85 تا90 درصد دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری، درخواندن مشکل دارند.
در مواردی ممکن است هر دو یا سه نوع اختلال به طور مختلط مشاهده شود. برخی کودکان دارای اختلال خواندن، با استعداد و خیلی فعال هستند و استعداد‌های غیرعادی در هنر، ورزش، معماری، گرافیک، موزیک یا مهندسی دارند و به طور کلی در فعالیت‌هایی که نیاز به هماهنگی بینایی ـ فضایی دارند، بهتر عمل می‌کنند.
گفته می‌شود اختلال خواندن معمولا در 8 سالگی یعنی کلاس دوم ابتدایی تشخیص داده می‌شود. ممکن است چند مورد یا همه موارد زیر در کودک مبتلا به اختلال خواندن دیده شود:
1 ـ ممکن است در تشخیص صداهای حروف اشکال داشته باشد.
2 ـ ممکن است حروف را به تنهایی و به طور جداگانه تشخیص دهد ولی در داخل کلمه قادر به شناسایی و خواندن آن نباشد.
3 ـ کلمات یا حروف را جابه جا بخواند. مثل خواندن «عسک» به جای «عکس».
4 ـ برخی صداهای کلمات را حذف می‌کند. مثلا «دیدند» را «دیدن» می‌خواند.
5 ـ یک صدا را به جای صدای دیگر جایگزین می‌کند. مثلا کلمه «فرشته» را «فرسته» می‌خواند.
6 ـ کلمات یا حروف را معکوس بخواند. مثل «رود» به جای «دور».
7 ـ از روی حدس و گمان کلمه را طوری بخوانند که فقط ابتدای کلمه خوانده شده صحیح باشد مثل «سیب» به جای «سبد».
8 ـ در حین خواندن، خطی را که در حال خواندن آن بوده را گم کند یا قسمتی از یک خط را جا بیندازد.
9 ـ حین خواندن، کلماتی را به متن اضافه کند که در برخی موارد باعث تغییر در معنا شود.
10 ـ برخی صداها را به کلمه اضافه کند، به طور مثال «برد» را «بردند» بخواند.
11 ـ گاهی برخی کلمات را حذف می‌کند. مثلا در جمله «خواهرم به مدرسه رفت» کلمه «به» را نخواند.
12 ـ گاهی بین کلمات، یک حرف ربط اضافه می‌کند. به طور مثال جمله «مادر در باران آمد» را «مادر در باران در آمد» می‌خواند.
13 ـ بسیار آهسته و زیر لبی بخواند.
14 ـ با سرعت یا بسیار کند بخواند و معمولا نشانه‌هایی مثل نقطه، ویرگول و امثال آن را رعایت نکند.
15 ـ معنای کلمه یا جمله یا عبارتی را که می‌خواند، نفهمد.