✅ تمرینات درمانی برای افزایش سرعت پردازش اطلاعات شناختی در کودکان SLD
ابتدا باید بدانیم سرعت پردازش چیست؟ و پردازش اطلاعات شناختی چیست؟ سرعت پردازش یکی از عناصر اصلی “فرآیند شناختی” است، به همین دلیل یکی از مهمترین مهارت های یادگیری، عملکرد تحصیلی، رشد فکری، استدلال و تجربه است. سرعت پردازش توانایی شناختی است که می تواند به عنوان” زمان تعیین” شده برای انجام یک کار ذهنی تعریف شود . این ارتباط می تواند در درک و واکنش به اطلاعاتی که شخص با سرعت آنها را از محیط پیرامونی دریافت می کنند ، چه در قالب دیداری(حروف و اعداد)، چه در قالب شنیداری (زبان) و یا در قالب حرکتی در ارتباط باشد. به عبارت دیگر، سرعت پردازش” زمان بین دریافت و پاسخ به یک محرک” است. درمانگران شناختی کودکان SLD توجه داشته باشند؛سرعت پردازشی آهسته یا ضعیف مربوط به هوش نیست، و هوش توان پیش بینی آن را ندارد.به این معنی که لزوما یکی دیگر از آن را پیش بینی نمی کند. سرعت پردازش ضعیف در کودکان SLD به این معنی است که آنان در انجام برخی از وظایف تعیین شده دارای مشکلات بیشتری نسبت به همسالان خود هستند. مانند در مشکل در خواندن، انجام عملیات ومحاسبات ریاضی، گوش دادن به مکالمه دیگران و یا یادداشت برداری از گفته دیگران ونیز مشکل در بیان کلامی آنچه که دیده یا شنیده،یا انجام دادن مراحل یک کار دچار دشواری هایی هستند. این نوع پردازش مغزی ممکن است در عملکرد اجرایی آنان دخیل باشد و عملکردهای آنان را تحت تاثیر قراربدهد؛ و تابلو بالینی از این کودکان (SLD) به نمایش بگذارد که موید آن باشد که : 👈آنان را به عنوان فردی با سرعت پردازش کم و ضعیف 👈 مشکل در برنامه ریزی زمان دار 👈 مشکل در تعیین اهداف 👈تصمیم گیری بی ساختار 👈شروع کار گنگ و نافرجام 👈توجه اندک 👈دقت پایین 👈اشکال در کاربست حافظه کاری 👈فقدان مدیریت در حافظه فعال 👈نقص در مدیریت زمان 👈فقدان تصمیم سازی در حین عمل 👈فقدان مهارت بیان کلامی برای برای کلمه یا ایده 👈کند خواندنی 👈 کند نویسی 👈 و یا فقدان توانایی در حل مساله ریاضی در مدت زمان تعیین شده. همه مولفه های بالا بیانگر آن است که سرعت پردازش مستلزم توانایی بیشتری برای انجام کارهای ساده یا پیشرفته است. و این به توانایی خودکار پردازش اطلاعات شناختی( CIP) اشاره دارد.اطلاعاتی که در ابعاد دیداری، شنیداری، حرکتی، بویایی، چشایی، جنبشی، لمسی و مولتی مدیا با صافی های احساس توجه،دریافت،ادراک، تجزیه وتحلیل،گزینش،انتخاب،ترکیب ،تعبیر ، تفسیر هوشمندانه و منوتورینگ آنان صورت می پذیرد. این بدان معنی است که فرایند پردازش اطلاعات شناختی دریافتی به سرعت و بدون آگاهی از آن اما با بینش و بصیرت درلایه های سطوح عالی مغز انجام می پذیرد.تمرینات سرعت پردازش در سطح عالی شناختی مغز در کودکان مبتلا به اختلالات ویژه بادگیری کارآیی بیشتری ازآنان را نشان می دهد که می توانند فکر کنند و یاد بگیرند . سرعت پردازش وابسته به “زمان” است؛ ومدت زمان در یک بازه مشخص تعریف شده است و آن زمانیکه کودکان و بزرگسالان مبتلا به اختلالات ویژه بادگیری اطلاعات را از منبع فرستند دریافت می کنند قبل اینکه از بین می رود تا زمانی که آن را درک کنند و شروع به پاسخ دهند می باشد. در زمان اجرای آزمون هوشی وکسلر مشاهده دقیق زمان پاسخ به خرده تستها در مورد هر آزمودنی و ثبت دقیق آن بسیار مهم است.مثلا نوع گوش کردن یا نگاه کردن ،درو بر را نگاه کردن در زمان اجرای آزمون، بازی با دست ها و وسایل، لب گزیدن ها، مکث های طولی،خیره شدن به چهره آزمونگر، واکنش معنادار به هر خرده آزمون با حالت نگرانی و تکان دادن اندام و سر، من من کردن زیر لب، چرخش چشمها، لرزش دستها، ملوچ ملوچ کردن ها، انگشت به گونه و چانه گذاشتن ها، پرسیدن های مجدد سوال یا بخشی از سوال و دستوالعمل و….. همه موارد فوق مصداق نقص در سرعت پردازش اطلاعات شناختی در کودکان SLD است. 🔵👈نمونه هایی از سرعت پردازش شناختی را اشاره می کنم:
سرعت پردازش را می توان: 👈 در تمرینات هنگام شناخت الگوهای دیداری ساده 👈وظایف جستجوگری و کشف داده های دیداری 👈 تست هایی که نیازمند تصمیم گیری ساده 👈 انجام محاسبات ریاضی پایه 👈دستکاری تعداد و اعداد 👈و یا انجام یک کار استدلال تحت فشار است، استفاده می شود. بعضی از نمونه هایی که ممکن است با سرعت پردازش آشکار مشخص شوند عبارتند از: 👈آیا یک ساعت برای انجام یک تکلیف مشخص شده تخصیص داده است فقط 30 دقیقه طول می کشد؟ 👈آیا دشواری و پیگیری دستورالعمل یا برنامه ریزی یک فعالیت خاص، سخت است، به خصوص زمانی که وقت زیادی برای پایان دادن به آن ندارید؟ 👈اشاره به این دارد،آیا در مورد امتحانات ضعیف هستید، حتی زمانی که مواد را می دانید؟
🔵👈اختلالات و آسیب های مرتبط با سرعت پردازش ضعیف و کم شامل چه مولفه هایی است؟
سرعت پردازش ضعیف یک مشکل یادگیری است ارتباطی به توجه و هوش ندارد، هرچند که در هر مرحله از یادگیری این دو مولفه می توانند تاثیر گذار باشند . هنگامی که ما در مورد سرعت پردازش ضعیف و آهسته صحبت می کنیم باید در نظر داشته باشیم که ممکن است به بعضی از اختلالات یادگیری نیز این موضوع مرتبط باشد نظیر: 👈 ADHD 👈نارساخوانی 👈دیسکلوژی یا اختلال پردازش شنوایی کمک کند. این می تواند بر وظایف و عملکردهای زیر تاثیر بگذارد: 👈برنامه ریزی هدفمند 👈 حل مسئله 👈پشتکار در اهداف شخصی
🔵👈چگونه می توان کمبود سرعت پردازش شناختی را تشخیص داد؟
با ارزیابی کامل روانشناسی ،درمانگران شناختی کودکان وبزرگسالان SLD توانایی به طور موثر جمع آوری نتایج قابل اطمینان در مورد سرعت پردازش شناختی کاربر خواهید داشت. کاربست دقیق سطح شناختی درمانگران با مجموعه باتری(مجموعه آزمونهای یک خوشه واحد) ویژه شناختی (CAB)، که از مجموعه ای از آزمون های شناختی برای ارزیابی سرعت پردازش اطلاعات شناختی، تشکیل شده است را اندازه گیری می کند . برای ارزیابی سرعت پردازش، در کلینیک های اختلالات ویژه یادگیری از آزمون برای اندازه گیری سرعت پردازش استفاده می کنند ازجمله : 👈آزمون کون کانز (CPT) 👈 آزمون ارقام مستقیم و غیرمستقیم از مقیاس حافظه( Weschler -WMS) 👈 و تست سرعت پردازش که درفایل قبلی (تست های پر کاربرد ارزیابی و سنجش کارکردهای اجراییEF) اشاره کردم. اعتقاد بر این است که سرعت پردازش بهتر،منجر به اثربخشی داده ها در کسب اطلاعات جدید خواهد بود. این فرایند شامل: 👈 دریافت اطلاعات 👈درک اطلاعات 👈 ایجاد پاسخ به اطلاعات است. اگر نتایج در این زمینه کمبود و ضعیف بوده باشد منجربه : 👈توانایی افراد در تصمیم گیری 👈 عملکرد اجرایی 👈 دستورالعمل های انجام شده به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار خواهد گرفت . به غیر از سرعت پردازش، این وظایف نیز مورد تجزیه و تحلیل جامع باید قرار گیرد مجزای از دیگر توانایی های شناختی که نزدیک به سرعت پردازش اند، مانند حافظه کاری و حافظه کوتاه مدت دیداری .
🔵👈آیا امکان بهبود سرعت پردازش شناختی وجود دارد؟
پاسخ مثبت است.قطعاً مثل هر توانایی شناختی دیگر، می توان با آموزش، یادگیری و بهبود سرعت پردازش را ارتقاء داد. 👈بنیان و اساس بهبود سرعت پردازش اطلاعات شناختی، توسعه استراتژی های فراشناختی است. 👈کلید بهبود سرعت پردازش بر پایه ساختن اتصالات سلولی در مغز است که اجازه می دهد سیگنال ها سریعتر به یکدیگر حرکت کنند.
👈 اگرچه اکثر این نوع اتصال های سلولی در دوران کودکی بوجود می آیند، با تمرین و ممارست، می توانید سرعت پردازش مغزتان را ابتدا حفظ و مرحله بعد حتی بهبود وارتقاء بخشید. با توجه به انعطاف پذیری مغز ، مغز قادر به تغییر ساختار و عملکرد آن است.پلاستیسیته مغز به ما امکان می دهد تا ارتباطات مغزی جدید ایجاد کنیم و مقدار مدارهای عصبی را افزایش دهیم و عملکرد کودکان SLD را افزایش دهیم.آن چیزی که علم عصب شناختی و مطالعه عصب روانشناختی مغزی به ما نشان داده است، این است که هرمقدار از مدارهای عصبی مغزی بیشتری استفاده کنیم سرعت پردازش مغز قوی تر خواهد شد.غنی سازی هدفمند محیط یادگیری یکی از اقدامات رشد سلول های مغزی و توسعه ارتباطات و اتصالات عصبی است.که این تمرینات تحولی -شناختی باعث افزایش سرعت پردازش می شود.این تمرینات مجموعه ای کامل از تمرینات شناختی است که به شکل انفرادی به کودکان SLD ارائه می شود تا منجر به بهبود سرعت پردازش شناختی در انحام تکالیف محوله گردد.برنامه ارزیابی و تحریک شناختی روان شناختی و روان شناختی توسط یک گروه مغز و اعصاب و روانشناسان شناختی ، متخصصین اختلالات ویژه یادگیری و مهندسین نرم افزاری طراحی شده است که به بررسی فرآیند اتصالات سلول های سیناپسی و نورون ها می پردازند. برای تحریک توانایی های شناختی و فرایندهای شناختی، فقط 15 دقیقه در روز، 2-3 بار در هفته نیاز به تمرین است یا 15جلسه 45دقیقه ای می تواند اثرات این تمرینات را در سرعت پردازش اطلاعات شناختی نشان دهد . دربازار امروزی جهان تمرین های تعاملی مختلف به در قالب بازی های سرگرم کننده مغز ارائه می شوند که می توانید روی رایانه یا لپ تاپ، گوشی، تبلت خود تمرین کنید. یکی از آنها نرم افزار کاگنی فیت و کیکو است. پس از هر جلسه،این نرم افزار(CgniFit) یا (Kiko)به شما یک نمودار دقیق از پیشرفت را شما ارائه می دهد.ثابت شده است که تمرینات بالینی فوق در ایجاد سیناپس های جدید و مدارهای عصبی کمک کننده می باشد و امکان سازماندهی مجدد و بهبود عملکرد بیشتر دامنه های پردازش شناختی را برای کودکان و بزرگسالان مبتلا به اختلالات ویژه یادگیری میسر می سازد.
افزایش سرعت پردازش اطلاعات شناختی در کودکان SLD -نویسنده:محمد رحیمی ،درج شده در سایت پاکدلها
