اختلال ریاضی یا دیسکالکولیا به معنای دشواری در یادگیری مفاهیم و مهارت‌های ریاضی است. این اختلال می‌تواند تأثیراتی بر روی توانایی شنیداری و تفکر موسیقیایی نیز داشته باشد، اما این تأثیرات به طور کلی مورد بررسی قرار نگرفته‌اند و هنوز موضوعی پرسش‌برانگیز است. با این حال، برخی افراد با اختلال ریاضی ممکن است دشواری در فهم الگوهای موسیقیایی و مفاهیم مرتبط با آن داشته باشند. به هر حال، باید توجه داشت که هر فردی با توجه به شرایط ویژه‌ای که در زمینه‌ی اختلال ریاضی دارد، ممکن است تأثیرات متفاوتی در زمینه‌ی موسیقی داشته باشد.
دانش آموزان دارای اختلالات ریاضی دچار مشکلات گوناگونی چون مشکلات ادراک بینایی و شنیداری و نیز جهت یابی فضایی مـی باشـند و مطالعـات عصـبی روان – شناختی در این گروه از دانش آموزان حاکی از آن است که با توجه به اهمیت دو نیمکره دریادگیری راهبردهایی که بتواند موجب فعالسازی دو نیمکره مغزی شـود نقـش مهمی در بهبود مشکلات این گروه از دانش آموزان خواهد داشت.
هنر و موسیقی یکی از مهمترین راهبردهایی است که می تواند ارتباط بین دو نیمکره ی مغزی را بهبود بخشد ،زیرا موسیقی به عنوان یک ابزار منظم دارای وزن و هماهنگی است و وزن و هماهنگی موجود در آن به نظم بیشتر عملکرد مغزی این دانـش آمـوزان و کـاهش مشکلات ادراکی و بهبود یادگیری آنها منجر می شود.
طبق گزارش گوردون شاو(فیزیکدان) و همکارانش دانشجویانی که به یکی از قطعات مـوتزارت گـوش کـرده بودند در انجام فعالیتهای استدلالی بهتـراز کسـانی عمـل کردند که یک موسیقی آرامش بخش گوش کـرده بودنـد یا قبل از فعالیـت در سـکوت بـه سـر بـرده بودنـد.امـا ایـن تأثیرات فقط 10دقیقه باقی ماندند.این گـزارش نشـان داد که تصور مردم دنیا از تاثیرات موسیقی، راهی بیهوده بـرای تقویــت هــوش اســت و در نتیجــه، مقــالات و کتــاب هــای زیادی ادعاهایی کرده اند که اغلـب بـه اثبـات نرسـیده انـد . موسیقی واقعاً تاثیراتی سـودمند روی یـادگیری دارد .
شـاو معتقد اسـت کـه موسـیقی بسـیاری از عملکردهـای سـطح بــالای مغــز ماننــد ریاضــی و علــوم را مــورد اســتفاده قــرار مــیدهــد و آمــوزش در قالــب موســیقی مــی توانــد ایــن عملکردها را افزایش دهد.او به همـراه فرانسـیس راشـر در دانشگاه ویسکونسین مطالعات اضافی دیگری انجـام دادنـد که ارتباط بـین موسـیقی و اسـتدلال فضـایی گیجگـاهی را بررسی می کرد )شاو، 2000) .استدلال فضـایی گیجگـاهی یک توانایی برای تصور کردن مشکل و راه حل آن اسـت که معمولاً به فهم مفهومی بیشتر یک مساله منجر میشود. ریاضــیات و موســیقی و ارتبــاط میــان آنهــا مــی گویــد موسیقی و ریاضیات »سطح عمیقی«از فهم قـوانین طبیعـت و انسان را تداعی میکند،موسیقی تأثیر حسی و ریاضیات یک تأثیر منطقی از طبیعت حرکت را نشان می دهنـد. بـه عنوان مثال،اگـر یـک ریاضـی دان بخواهـد یـک مقالـه ی ریاضی را درک کند، باید ابتدا با تعاریف، قضیه هـا، مثـالها، متن و درستی راه های اثبات آشـنا باشـد .عـلاوه بـر آن ،هدف ریاضـیات، فقـط پـی بـردن بـه درسـتی یـک مسـئله نیست بلکه درک دلیل درسـت بـودن آن مسـئله مـی باشـد .
حالت نواختن یک آهنگ درست مثل فهـم یـک مسـأله ی ریاضــی اســت، معنــا و مفهــوم بــا نمادهــای معتبــر مــرتبط می شوند که شـامل تمـامی اطلاعـات ضـروری اسـت، امـا موفقیــت واقعــی ایــن ارتبــاط بــه زمینــه ی کلــی آمــوزش، فرهنگ و تاریخ بستگی دارد (به نقل از ساطعی، 1382)
مطالعات شاو نتایج جالبی به همراه داشته اسـت .شـاو و همکارانش یک برنامه ی رایانـه ای بـه نـام اسـتدلا ل فضـای گیجگاهی نقاشی متحرک ساختند که به شـاگردان امکـان میدادتا معماهـای ریاضـی و هندسـه ای را حـل کننـد کـه این، قدرت کـار کـردن بـا اشـکال را در ذهنشـان افـزایش میدهـد .
ترکیـب کـردن آمـوزش ایـن برنامـه بـا آمـوزش کلیدهای پیانو،منجر به این شد کـه نمـره ریاضـی نسـبی و کسـرهای دانــش آمــوزان کــلاس دوم آن شــهر 37درصــد بالاتر از بچه هایی شود که با رایانه آمـوزش زبـان انگلیسـی دیده و با این برنامه کار کرده بودند. نصـف دانـش آمـوزان کلاس دوم نمره هایی برابر با دانـش آمـوزان کـلاس پـنجم در منطقــه مرفــه مجــاور گرفتنــد و نمــره ی آنهــا دو برابــر دانش آموزانی شد که هـیچ کـدام از آمـوزش هـا را ندیـده بودند (شاو، 2000).
اگرچه بازی رایانه ای نقـش مهمـی در بالا بردن استدلال فضای گیجگـاهی داشـت ،امـا موسـیقی عامل تعیین کننده ای بود؛ چـون دانـش آمـوزانی کـه نمـره پایین آورده بودند با بازی رایانه ای نیز بازی کرده بودند.
موسـیقی مـی توانـد وسـیله ای قدرتمنـد بـرای تکمیـل زمینـه هـای درسـی مختلـف باشــد .الگوها و نمادهای موسیقی، مفاهیم زیربنایی هستند کـه بـه قابل فهم تر کردن ریاضـی کمـک مـی کننـد؛ بـرای مثـال، یک ارتباط طبیعی ایـن اسـت کـه هنگـامی کـه شـاگردان ارزش نتهای کامل، نصفه و یک چهارم را یاد میگیرنـد به آنها کسر را نیز یاد بدهیم.
ساز وکارهای ذهنی که موسیقی را پردازش می کنند به طور عمیقی با دیگر ساختارهای اساسی مغز از جمله هیجان و احساسات حافظه، حتی زبان همکاری دارند.
موسیقی در جریان آموزش خوانـدن، نتـایج درخشـانی را بــرای دانــش آمــوزان بــه ارمغــان مــی آورد.
موسیقی بر حافظه اثر تسهیل کننده دارد موســیقی بــا کــلام ،در مقایســه بــا حافظــه دیــداری بــر حافظه ی کلامی اثر بیشتری دارد موسیقی غمگین بر یادآوری مـواد غمگـین در هـر نـوع حافظه )کلامی و دیداری) اثر بیشتری دارد موسیقی با کلام شاد،در مقایسه با مواد غیرکلامـی شـاد بر یادآوری مواد کلامی شاد اثر بیشتری دارد موسیقی بی کلام در مقایسه بـا مـواد غیرکلامـی شـاد بـر یادآوری مواد غیرکلامی غمگین اثر بیشتری دارد موسیقی با کلام شاد بر یـادآوری مـواد کلامـی شـاد در مقایسه با مواد غیرکلامی غمگین اثر بیشتری دارد
با توجه به اهمیت این مسئله، اسـتفاده از موسیقی در برنامـه هـای آموزشـی دانـش آمـوزان دارای اخــتلال یــادگیری ریاضــی در کنــار دیگــر راهبردهــای آموزشی مفید می باشد.
