بازی هایی برای تقویت مهارت خواندن در دانش آموزان ابتدایی
پاکدلها : در راستای تقویت مهارت خواندن و رفع اختلالات یادگیری دانش آموزان بازی های آموزشی برای پایه های اول، دوم و سوم دبستان پیشنهاد می شود . (ذوفن ، 1380 )
1 : آموزش حروف الفبا از راه لمس کردن معمولا در آموزش ، بیشتر از حواس شنوایی و بینایی استفاده می کنند که این نوع آموزش را آموزش سمعی و بصری نامیده اند. برای این که آموزش عمیق تر باشد. باید از حواس دیگر هم استفاده کرد، یکی از این حواس ، حس لامسه است در آموزش الفبا با حس لامسه ، لازم است حروف الفبا را در اشکال مختلف از جسم جامدی مثل چوب یا نایلون بسازیم سپس چشم بچه ها را ببندیم و یکی از حروف مثل «ص» را به دست کودک بدهیم و از او بخواهیم پس از لمس ، نام آن حرف را همراه با نوع آن ، آخر یا غیر آخر و غیره بگوید در بازی از طریق لمس می توان حروف را وارونه به دست کودک داد یا پس از دادن حروف ، تعدادی نقطه در اختیارش بگذاریم تا با استفاده از نقطه «سین» را «شین» و یا «ب» را «پ» کند؛ البته آموزش از طریق لمس برای نابینایان نقش اساسی دارد. ولی برای کودکان سالم ، نقش تفریح و تنوع در آموزش و تمرین می تواند داشته باشد . (ادیب ،1392 )
2 :بازی روش جدا کردن کلمات
شناخت اجزای یک کلمه ، یکی از اهدافی است که معلمان درصدد آموزش آن به دانش آموزان هستند. برای این که آموزشی مفید و لذت بخش داشته باشید، از دانش آموزان بخواهید در منزل ، کلمات جدید را روی کارت های کوچکی بنویسند، سپس هر یک از حروف آن را با قیچی جدا کنند . به آنان کمک کنید اجزای جدا شده کلمات را بخوبی بررسی کنند و با کنار هم قرار دادن آن ، مجددا کلمه را بسازند. پس از آن که دانش آموزان اجزای کلمه را خوب یاد گرفتند با مخلوط کردن حروف و صداهای به دست آمده یا حذف بعضی از آنها، کلمه جدیدی بسازند و آن را باصدای بلند بخوانند. از این روش ، می توانید برای ساختن جمله هم استفاده کنید ، به این ترتیب که با جدا کردن حروف چند کلمه ، جمله جدیدی تشکیل می دهید. با این روش هم قدرت خلاقیت دانش آموزان افزایش می یابد و هم با کلمات و جملات با معنا و گاه بی معنایی که ساخته می شود، لحظات شاد و نشاط انگیزی فراهم خواهد آمد. ( حاجی محمدی،1390 )
3 :بازی جعبه شن
این بازی روش مناسبی برای تقویت مهارت دیداری دانش آموزان و رفع مشکلات املایی آنهاست . اگر حیاط مدرسه شما، بزرگ است ، می توانید مقداری شن و ماسه در گوشه ای از حیاط مدرسه بریزید، ابتدا یک کلمه روی تخته بنویسید وسپس دانش آموزان را به بیرون از کلاس ببرید از دانش آموزان بخواهید با راه رفتن روی شن ها، آن کلمه را بنویسند دانش آموزان می توانند اثر پای خویش را روی شن ها ببینند و ضمن مقایسه کلمه نوشته شده با کلمه روی تخته ، صحت نوشته خود را بررسی کنند. پس از اتمام فعالیت ، باید اثر پای خود را از بین ببرند تا زمینه برای فعالیت نفر بعدی آماده شود . ( حاجی محمدی،1390 )
4- بازی جمع آوری حروف اول لوازم مورد نیاز برای این کار، فقط یک کیسه است که داخل آن ۳۲حروف الفبا وجود دارد. هر دانش آموز یک کارت از داخل کیسه بیرون می آورد و سعی می کند چیزی را در کلاس یا محیط پیدا کند که اسمش با آن حرف شروع می شود. اگر دانش آموز توانست چنین شیئی را نام ببرد، حرف درآورده شده را نگه می دارد در غیر این صورت ، آن را به داخل کیسه برمی گرداند. هنگامی که کیسه خالی شد، دانش آموزی که تعداد حروف بیشتری را جمع آوری کرده ، برنده است . (ذوفن ، 1380
5 – بازی سوپر مارکت برای این بازی نیاز به ۳سبد خرید است . روی هر سبد، یک حرف بنویسید، حالا مجموعه ای از خواربار و اقلامی که با آن ۳حرف شروع می شوند، در کنار شما قرار گرفته است ، حال وانمود کنید که با دانش آموزتان تان به خرید می روید و از او بخواهید تا اقلام را بردارد و طبق حرف اول شان داخل سبد مناسب بگذارد. ( ارژنگ ،1389 )
6 – بازی ساختن حروف با سیم کودکان از خم کردن سیم های رنگی ، نرم و پوشش دار و ساختن اشکال مختلف لذت می برند. در این بازی ، از سیم برای تقویت مهارت حرف نویسی دانش آموزان استفاده می شود. به دانش آموزان چند سیم نرم بدهید وآنها را تشویق کنید تا با نگاه به حروف الفبا روی کارت یا هر نوشته ای که برای آنها تهیه کرده اید با سیم ها شکل حروف را بسازند. هنگامی که بازی تمام شد، می توانید ازآنها بخواهید تمام سیم ها را صاف کنند و برای استفاده های بعدی کنار بگذارد. (ادیب ،1392 )
7- بازی گوش کن و بگو :
کلمه ای را بیان می کنیم مثلا اسم دختر (زیبا ) ، دانش آموز با صدای آخر کلمه ای که می شنود کلمه جدید می سازد . نفر اوّل :آرزو ، نفر دوّم : ونوس ، نفر سوّم سحر و… ( آکا ، 1392 )
8- بازی فکر کن و بنویس :
دانش آموزان را گروه بندی می کنیم و برای هر گروه تکلیفی به این قرار تعیین می کنیم ،گروه اوّل : اسم پنج یاچندمیوه را بنویسد که با صدای « ه » یا هر صدای دیگر شروع می شود.گروه دوّم : اسم پنج ماشین را بنویسدکه با صدای « پ » شروع می شود و … ( حاجی محمدی،1390 )
9 : بازی قرعه :
آموزگار تعدادی کاغذ در داخل پاکت می ریزد و از دانش آموزان می خواهد که هر نفر یک کاغذ بردارد . هر دانش آموز باید دستوری را که برروی کاغذ نوشته ( انواع حرکات ورزشی ، اجرای سرود و شعر و … ) اجرا نماید . (پور شیخ ،1392 )
– بازی تکرار و سکوت:
پس از تدریس دانش آموزان به دو دسته تقسیم می شوند. از هر گروه می خواهیم تا هر کدام یک نوع واکنش زبانی از خود نشان دهند. برای نمونه اگر در درس به آموزش واژه های رنگ ها پرداخته ایم؛ دانش آموزان گروه اول با شنیدن کلمات نامربوط به رنگ سکوت کنند و اگر نام یکی از رنگ ها را شنیدند، آن را تکرار کنند. دانش آموزان گروه دوم نیز برعکس عمل کنند، یعنی نام رنگ را شنیدند سکوت نمایند. به عنوان مثال:
همچنین می توان به کل کلاس گفت، همگی کلماتی را که می شنوند تکرار کنند به جز کلماتی که نام اعضای بدن انسان هستند. به عنوان مثال:
مداد – شلوار – دست – پا – ساعت – کتاب – چشم – قاشق – پسر – گوش
این بازی درک شنیداری دانش آموزان را تقویت می کند. با این بازی می توان آموخته های دانش آموزان را ارزشیابی کرد. همچنین می توان کلمات جدیدی را به دانش آموزان در قالب این بازی آموخت. ( ارژنگ ،1389 )
11 – بازی غلطه، آی غلطه:
این بازی فقط در کلاس اول کاربرد دارد. در این بازی آموزگار جملاتی را بر زبان می آورد و از لحاظ معنایی یا ارتباط شناختی، یک نکته نادرست در آن می گنجاند. به عنوان مثال: “وقتی باران همه جا را سفیدپوش کرد، بچه ها شروع کردند به درست کردن آدم برفی”
دانش آموزان در پایان جمله معلم، تک تک یا دسته جمعی باید نادرستی کاربرد “باران” به جای “برف” را اعلام کنند. ( ارژنگ ،1389 )
12 – بازی مخالف ها:
در این بازی، معلم به بچه ها توضیح می دهد که مثلا سرد مخالف گرم است. سپس از آن ها می خواهد هر کلمه ای بر زبان می آورد یا می نویسد، مخالف آن را بگویند یا روی تخته سیاه بنویسند. همین بازی را می توان در سطح < جمله > نیز انجام داد:
خانه ما دور است ≠ خانه ما نزدیک است.
برادرم چاق است ≠ برادرم لاغر است. ( ارژنگ ،1389 )
بازی هایی برای تقویت مهارت خواندن در دانش آموزان ابتدایی – سایت پاکدلها
