نکات مهم و اساسی آموزش
نکات مهم و اساسی آموزش، مخصوصاً آموزش ابتدایی در پایه های پایین تر که مشارکت والدین هم لازم است:
۱- استقلال: تا میتوانیم راهنمایی کنیم نه کمک! وقتی کارهایی بیش از توان کودک به او بدهیم و تبعاً کمک زیادی هم بکنیم، اعتماد به نفس کودک را به شکل نامحسوسی کم میکنیم. پس کارهای سادهتر بدهیم تا کمک لازم نباشد.
یک سوال درسی را اگر بلد نیست، جوری کمک نکنیم که ارزش یادگیری آن مطلب کم شود. راهنمایی با سوال باشد یعنی سوالهای سادهتر بپرسیم تا ذهن کودک خودش بالا بیاید و سوال سخت را جواب بدهد. هدف ما در آموزش بیشتر رشد تواناییهای شناختی است نه صرفاً حفظ مطلب.
۲- انگیزه: آموزش بصورت شعر، داستان، بازی، کاربرد در زندگی، ارتباط درس با دانستههای قبلی کودک، تعاملی بودن، موجب انگیزه میشود.
یک نکتهی مهم دیگر، حال افرادی است که در آموزش مشارکت می کنند. معلم یا والدین و مهمتر از همه خود دانشآموز، با حال خوب کتابش را باز کند. اگر می بینیم داریم با فشار و تهدید، کار را پیش می بریم، دست نگه داریم.
۳- بازخورد: در فرایند انجام فعالیت، درباره ی کار دانش آموز بر اساس اهداف و ملاکها و از طرفی تلاش و توانش، به او بازخورد می دهیم تا نسبت به نقاط قوت و ضعف و مسیر پیشرفتش آگاهتر شود.
به نظر من کل کار آموزش و حتی تربیت در بازخورد خلاصه میشود! اینکه اولاً به چه رفتاری از او توجه نشان دهیم و دوماً به چه میزان و با چه کیفیت توجه نشان دهیم و بازخورد بدهیم. واژهی ارزشیابی که معمولا با نمره گره خورده است، معنای لغوی مهمی دارد و آن، یافتن ارزشهاست! بگردیم دنبال ارزشها! خود تلاش کردن هم ارزش است، از آن غافل نشویم.
حالا وقتی می خواهیم در مورد چیزی که درست انجام نداده بازخورد دهیم، خوب است عبارت های مثبت همراه با لحنی که حس ارزشمندی به خود کودک بدهد، باشد.
مثلاً نگوییم:
اینو بد نوشتی…
این دیگه چیه که نوشتی؟؟….
چرا غلط نوشتی؟!…
حواست کجاست؟؟…
گوش کن دیگه…
زود باش دیگه…
به جای جملههایی با عبارتهای منفی و لحن سرزنشگر، که حس بیارزشی و ناتوانی را القا میکند و موجب پایین آمدن عملکرد شناختی فرد میشود، میتوانیم جملههای مناسبتری بگوییم؛ مثلاً:
این درست نیست
این رو میتونی زیباتر بنویسی
درسته ولی میتونه بهتر هم بشه
فلان و فلانش درست و خوبه ولی فلانش به نظرت درسته؟
چکار کنی درست بشه؟
چطور میشه حلش کرد؟
با دقت گوش کن عزیزم
با دقت نگاه کن عزیزم
چه خوبه که تکلیفت رو در زمان مشخص تمام کنی
متناسب با هر فعالیت و خلاقیت و حال خوب خودمان، جملات بهتری هم میتوانیم بگوییم، البته توجه داشته باشیم که اغراق نشود به گونهای که فرد را مغرور کند یا اینکه به تشویقها وابسته شود. تعادل اصل مهمی است!
و در مورد تشویق، این نکته هم قابل ذکر است که معنای این واژه، به شوق آوردن است. شوق یادگیری در کودکان زیاد است. وقتی موفقیتی به دست میآورند، حتی معلم و والدین به شوق میآیند. در چنین حالی است که مثلاً کف زدن، حس واقعی ما که شوق و ذوق است را می رساند.
نکات مهم و اساسی آموزش – سایت پاکدلها