حس عمقی
پاکدلها: حس عمقی (پروپریوسپشن) به دو صورت است:
- حس عمقی خودآگاه (ادراکی)
- حس عمقی ناخودآگاه (غیر ادراکی)
حس عمقی خودآگاه (ادراکی)
این مسیر برای اندامهای فوقانی و تحتانی یکسان نیست. مسیر حس عمقی خودآگاه درنهایت به تالاموس و سپس به ناحیه آهیانه در قشر مغز است.
حس عمقی خودآگاه اندام فوقانی
مسیر حس عمقی برای اندام فوقانی، راه ستون خلفی-نوار داخلی است. آورانهای اولیه از دوکهای عصبی-ماهیچهای و کپسولهای مفصلی ازطریق طناب کونئاتوس به هسته کونئاتوس در بصل النخاع میروند. دومین نورون از هسته کونئاتوس پس از تقاطع در بصل النخاع تحت عنوان نوار داخلی (لمنیسکوس داخلی) به تالاموس سیر میکنند. نورون سوم از تالاموس خارج شده و در قشر مغز (ناحیه آهیانه) پایان مییابد.
حس عمقی خودآگاه اندام تحتانی
ابتدا آورانهای اولیه از دوکهای عصبی-ماهیچهای و کپسولهای مفصلی به هسته کلارک (Clarcke’s nucleus) در ماده خاکستری نخاع میروند. نورونهای درجه دوم، راه نخاعی-مخچهای پشتی را تا بصل النخاع ادامه میدهند، ولی به هسته Z رفته که این هسته نسبت به هسته گراسیلیس کمی جلوتر و بالاتر قرار گرفتهاست. سپس همانند رشتههای هستههای گراسیلیس و کونئاتوس پس از تقاطع در بصل النخاع تحت عنوان نوار داخلی به تالاموس و در پایان به قشر آهیانهای مغز میروند.
حس عمقی ناخودآگاه (غیر ادراکی)
این مسیری است که پیامها از گیرندههای حس عمقی به مخچهمیروند. در این مسیر، دومین نورون در مخچه خاتمه مییابد. راه حس عمقی ناخودآگاه شامل دو راه است:
- راه اسپاینوسربلار خلفی (راه نخاعی-مخچهای پشتی). نورون اول در نخاع بوده (یعنی در هسته کلارک) که در آنجا با دومین نورون سیناپس میدهد. نورون اخیر در مخچه پایان مییابد. پیامهای حسی این مسیر در ارتباط با اندام تحتانی و ناحیه تحتانی تنهاست.
- راه کونئوسربلار.این راه پیامهای ورودی مربوط به اندام فوقانی و قسمت فوقانی تنه را به مخچه انتقال میدهد (ازطریق هسته فرعی کونئیت).
با توجه به اینکه دو راه نخاعی-مخچهای پشتی و کونئوسربلار غیر متقاطع هستند، بنابراین به نیمکره مخچهای همان طرف میروند. براین اساس، برخلاف قشر حرکتی مغز که حرکات طرف مقابل بدن را کنترل میکند، هر نیمکره مخچهای در تنظیم حرکات همان سمت نقش دارد. مخچه ازطریق راههای فوق در هر لحظه در جریان وضعیت و حالت قسمتهای مختلف بدن قرار میگیرد.
شاید این موضوعات هم مورد پسند شما باشد ⇓