بازی وانمودی چیست؟

وانمود کردن یک کار جدید برای کودکان است. آنان دنیای خیالی خودشان را با هر ابزاری که در دست داشته باشند ، خلق می کنند و نقش های خودشان را به طور نمایشی به اجرا در می آورند. <<فرض کن تو ……..هستی >> و <<بیا یک بازی بکنبم که من …..باشم>>   عبارت های رایج کودکان در هنگام بازی است.

بازی های نمایشی و بازی ها وانمودی شباهت های زیادی با هم دارند. در بازی نمایشی بیشتر از امکانات و وسایل واقعی استفاده می شود ولی در بازی ونمودی ،وانمود می شود که مثلا این چوب،اسب است ،سوارش می شویم و حرکت می کنیم. در بازی وانمودی تخیل نقش مهمی دارد.

میل کودک به بازی و توانایی او در بازی از طریق تجسم ، یکی از بزرگ ترین قابلیت هایی است که آن را می توان با تشویق حفظ کرد و پرورش داد. فرآیند تفکر کودکی که بدون استفاده از وسایل خاص یک بازی را طراحی می کند با کاری که یک کارگردان با فیلم می کند ، تفاوت چندانی ندارد.کارگردان با استفاده از کلمات یک مجموعه پیچیده شامل اتفاقات مختلف و تعاملات انسانی را به وجود می آورد.کودک هم با وسایلی که در اختیار دارد و تصاویر ذهنی اش مجموعه ای از چند شخصیت می سازد و آنها را در یک نمایش به حرکت وامی دارد.

او به کمک وسایل موجود که فقط بعضی از آنها ظاهری شبیه به نقش خود در بازی دارند ، بازی را شروع می کند و با کمک تصورات ذهنی خود و تخیلش به بازی جان می دهد. کودک در هنگام بازی مدام ارتباط زمان و مکان را در موقعیت تغییر می دهد و آینده را طراخی می کند.

جهت دهی مناسب و هدفمند اولیا یا مربی می تواند بازی های وانمودی را به وسیله ای برای پرورش رشد شناختی و عاطفی کودک و همچنین آموزش بسیاری از مهارت های اجتماعی تبدیل کند.

فواید وانمود سازی برای کودکان:

1– قویت قدرت تخیل: تصور یعنی توانایی تجسم آن چیزی که در حال حاضر وجود ندارد با کمک آنچه در گذشته مشاهده یا تجربه شده است.مثلا کودک وانمود می کند که یک تکه پارچه ، دمپایی یا یک پاکت کوچک برنج، بچه ای است که راه می رود ، حرف می زند و می خندد. اوبرای این که ابزار بازی خود را فراهم کند شروع به خیال پردازی می کند. هر چه کودکان کارهای خیالی بیشتری انجام دهند، قدرت تخیل و تفکرشان بیشتر می شود.

2– افزایش مهارت های کلامی: شرکت کودکان در بازی های نقش گذاری اجتماعی ، توانایی بیانی خوبی را از آنان می طلبد و آنان را برای چیره دست شدن در مهارت های کلامی تحریک می کند. کودکان اگر می خواهند نظریات شخصیشان در بازی گنجانده شود باید از طریق گفتار بر روی هم بازی هایشان تاثیر بگذارند. بنابراین کودکان در زمینه یادگیری بیان هر چه اثر بخش تر عقایدشان کار می کنند.

3– تقویت حس همدلی و خود را در موقعیت دیگری دیدن: ممکن است کودک نقش افراد مختلفی (پدر معلم، پزشک، آتش نشان…)  را بازی می کند. با تصور دیگران در موقعیت های گوناگون، کودک تلاش می کند آن چیزی را که آن فرد در آن آن شرایط احساس می کند در خودش به وجود آورد و آنرا بازی کند. این همان همدلی یا یکی بودن با دیگران است.

4– یادگیری نقش ها در موقعیت اجتماعی جدید: وقتی کودک از<< من بابا هستم>>  یا <<من معلم هستم >> یا <<من دکتر هستم >> تغییر شخصیت می دهد ، آگاهی خود را از شخصیت هایی که در اطرافش قرار دارند افزایش می دهد و مس‍‍ًَولیت های این نقش ها را هم می آموزد و در موقعیت های جدید به آن عمل می کند. مثلا کودکی که قبل از مدرسه >> مدرسه بازی << کرده است ،‌ در مدرسه واقعی نمی ترسد و آشنایی پیشینش با نقش های مختلفی که در مدرسه وجود دارد و اتفاقاتی که رخ می دهد محیط را برایش امن تر می کند.

5-انعطاف پذیری در موقعیت های جدید : بیشتر کودکان در موقعیت های جدید رفتاری دارند که تابع امیال آنی و خود محوری و انعطاف ناپذیری آنان است. علت چنین رفتاری کم تجربه بودن کودک برای درک منطقی موقعیت جدید است. آنها اغلب توانایی پیش بینی این موقعیت ها را ندارند. موقعیت هایی ماند صبر برای آماده شدن غذا، نوبت آرایشگاه، سالن انتظار فروشگاه و … . وانمود سازی، صحبت با خود و بازی های تخیلی به کودکان کمک می کند در مواقعی که باید انتظار بکشند، بیشتر بر خود مسلط باشند و عصبانی و ناراحت نشوند.